ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΡΣΙΝΟΗΣ
Την Εκκλησία της Πάφου αποτελούσαν μέχρι το 1260, δύο Επισκοπικές περιφέρειες, της Πάφου και της Αρσινόης. Την ύπαρξη επισκοπής με έδρα την Αρσινόη, η οποία κτίστηκε στη θέση της αρχαίας πόλης Μάριον, στον κόλπο της Πόλης Χρυσοχούς, επιβεβαιώνουν διάφορες ιστορικές πηγές.
Η Επισκοπή Αρσινόης είχε αναπτύξει σημαντική δράση από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες στο Βορειοδυτικό αυτό άκρο της Κύπρου. Κατά την διάρκεια των Βυζαντινών χρόνων, η Επισκοπή Αρσινόης βρισκόταν πάντοτε μέσα στους καταλόγους των Εκκλησιαστικών Τακτικών της εποχής. Ο ιστορικός Αρχιμανδρίτης Κυπριανός, στο έργο του Ιστορία Χρονολογική της Νήσου Κύπρου, παραθέτει ένα κατάλογο με τις 14 επισκοπές της Κύπρου, όπου η Αρσινόη κατέχει την 6η θέση.
Η αναφορά σε ονόματα Αγίων Επισκόπων Αρσινόης, που σώζονται σε διάφορες πηγές, είναι μια σημαντική μαρτυρία για τη δράση της επισκοπής αυτής. Ο Προέχιος, Επίσκοπος Αρσινόης, αντιπροσωπεύθηκε στην 4η Οικουμενική Σύνοδο, από τον Επίσκοπο Θεοδοσιανής, Σωτήρα. Στο Συνοδικό της Ορθοδοξίας της Εκκλησίας της Κύπρου, αναφέρονται δύο Άγιοι Επίσκοποι Αρσινόης, οι Αρκάδιος και Νίκων. Άλλος γνωστός Άγιος Επίσκοπος Αρσινόης, είναι ο Αρίστων, για τον οποίο ο Άγιος Νεόφυτος έγραψε εγκωμιαστικό λόγο. Σε επιγραφή του 5ου αιώνος που βρέθηκε σε ανασκαφές στην Πόλη Χρυσοχούς, αναφέρεται ακόμη ένας Επίσκοπος Αρσινόης, ο Φωτεινός.
Η Επισκοπή Αρσινόης παρέμεινε ως Επισκοπή καθ’ όλη τη Βυζαντινή περίοδο, μέχρι και τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας στην Κύπρο. Το 1260, ο πάπας Αλέξανδρος ο Δ΄, με τη BullaCypria, κατάργησε τις περισσότερες Ορθόδοξες Επισκοπές και τις μείωσε από 14 σε 4. Τότε, η Επισκοπή Αρσινόης συγχωνεύτηκε με την Επισκοπή Πάφου, της οποίας αποτέλεσε τη νέα έδρα μέχρι την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μέχρι τις μέρες μας παρέμεινε ανενεργή.
Η πρωτοβουλία για ανασύσταση της Χωρεπισκοπής Αρσινόης, το 1996, ανήκει στον τότε Μητροπολίτη Πάφου και νυν Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, Χρυσόστομο τον Β΄. Ο τότε Μητροπολίτης Πάφου πίστευε ότι η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κύπρου έπρεπε να έχει πλήρη σύνοδο (με τουλάχιστον 13 επισκόπους), για να μπορεί από μόνη της να επιλύει τα διάφορα αναφυόμενα προβλήματα. Γι’ αυτό πρότεινε και πέτυχε στις 24 Απριλίου 1996, την εκλογή του τότε Γραμματέα της Συνόδου και νυν Μητροπολίτη Πάφου, Αρχιμανδρίτη Γεωργίου Παπαχρυσοστόμου, ως Χωρεπισκόπου Αρσινόης. Με τη χειροτονία του νέου Επισκόπου, στις 26 Μαΐου 1996, έχουμε ουσιαστικά και την ανασύσταση της Χωρεπισκοπής Αρσινόης. Από τη 1η Ιανουαρίου 2000 ο τότε Μητροπολίτης Πάφου παραχώρησε τη διοίκηση 33 κοινοτήτων του διαμερίσματος Πόλεως Χρυσοχούς στη Χωρεπισκοπή Αρσινόης. Στη Περιστερώνα Χρυσοχούς κτίστηκε το κτήριο της Χωρεπισκοπής Αρσινόης, το οποίο εγκαινιάστηκε στις 23 Απριλίου 2000.
►Βιογραφικό Επισκόπου Αρσινόης
