English  Αρχική Σελίδα   Μητρόπολη   Μητροπολίτης   Eπισκοπή Αρσινόης  Επικοινωνία

       
  Δελτίο Κηρυγμάτων    

  
   Τυπικαί Διατάξεις
 
  
      Εορτολόγιον
 

  
Καταστατικό Εκκ. Κύπρου

 

  
Περιοδικό Απ. Βαρνάβας
 

 

 

 

  

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Η Ροδαυγή της Λευτεριάς» του Χαρ. Χαραλαμπίδη

Πάφος 19.11.2016

Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου

 

 

          Στην ομιλία του κατά την παραλαβή του βραβείου Νόμπελ, ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, ανάμεσα σε πολλά άλλα αξιοπρόσεκτα είπε και τα εξής: «Οι Έλληνες περάσαμε βάσανα πολλά. Στο διάβα των αιώνων πολλοί μηδίσανε, πολλοί κατάντησαν γραικύλοι, πολλοί εξισλαμίστηκαν και γίνηκαν γενίτσαροι, αρκετοί συνεργάστηκαν με τους Φράγκους, μπολιάστηκαν με τη νοοτροπία τους και αφομοιώθηκαν από αυτούς. Όμως πάντα υπήρχαν  οι Έλληνες που διατηρούσαν τη συνέχεια και την παρέδιδαν στην επόμενη γενιά...»

          Θυμήθηκα τα λόγια αυτά του Σεφέρη όταν διάβαζα το βιβλίο «Η Ροδαυγή της Λευτεριάς» του Χαράλαμπου Χαραλαμπίδη. Γιατί ότι συνέβη σε κάθε μέρος του Ελληνισμού, συνέβη και στην Κύπρο. Απόδειξη μεταξύ άλλων και οι Τουρκοκύπριοι Μουσουλμάνοι, που δεν ήσαν παρά εξισλαμισθέντες Έλληνες της Κύπρου. Οι πολλοί, όμως, στην Κύπρο, αντιλαμβάνονταν πάντοτε, και αντιλαμβάνονται και σήμερα, ότι αποτελεί προνόμιο και ταυτόχρονα ευθύνη να έχει γεννηθεί και να παραμένει κανείς Έλληνας, γιατί η ελληνική ιδιότητα συνδέει το άτομο με ό,τι ευγενές και ωραίο έχει δημιουργήσει η ανθρωπότητα. Και αν για τον κόσμο όλο η Ελλάδα είναι απλώς μια χώρα κάπου στη γη, γι’ αυτούς τους Έλληνες της Κύπρου, η Ελλάδα υπήρξε και είναι ένα ακτινοβολούν ιδεώδες, μια ζωογόνος εθνική και πνευματική εστία στο φως και στο θάλπος της οποίας ζει και σήμερα και ανδρώνεται η νέα γενιά. Ξεκάθαρα προβάλλει αυτή η διαπίστωση σε κάθε σελίδα και κάθε γραμμή του βιβλίου που παρουσιάζομαι απόψε.

          Η παράδοση 4000 χρόνων λέει πως για τον Έλληνα η ελευθερία είναι η ύψιστη αξία, γιατί χωρίς αυτή δεν νοείται ζωή. Γι’ αυτό το τίμημα για την κατάκτηση και τη διατήρησή της είναι η ίδια η ζωή. Η ίδια παράδοση λέει πως όποιος δέχεται το όνειδος της υποδούλωσης χωρίς να νιώθει έντονη την ανάγκη να το αποπλύνει, μένει για πάντα χωρίς την τιμή, στην εθνική καταισχύνη.

          Στην παγκόσμια ιστορία δεκάδες λαοί και πολιτισμοί υπέκυψαν στον νόμο της φθοράς και εξαφανίστηκαν από προσώπου της γης. Αντίθετα, χάρις στην προσήλωσή του στην αξία της ελευθερίας και τη διάθεση για θυσία της ζωής χάριν της, ο Ελληνισμός επί 4000 χρόνια, σε πείσμα των αντιξοοτήτων και των δυνάμεων που τον υπονομεύουν, των αδυναμιών και των λαθών του, μπόρεσε να ανανεώνεται κάθε φορά. Και να επιζεί και να συνεχίζει. Όρθιος σε μιαν αδιάσπαστη συνοχή και συνέχεια ανά τους αιώνες.

          Όλοι οι αντικειμενικοί μελετητές δηλώνουν ότι οι αξίες και τα ιδανικά που ενέπνευσαν τους αγώνες των λοιπών Ελλήνων για ελευθερία, δικαιοσύνη και ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ενέπνευσαν διαχρονικά και τους αγώνες των Κυπρίων για τις ίδιες αξίες και τα ίδια ιδανικά. Ίδιο των Πανελλήνων είναι η προάσπιση ή η ανάκτηση της ελευθερίας με κάθε θυσία, και όταν ακόμα η συμβατική λογική φωνάζει πως η αντίσταση σε επίδοξους και υπαρκτούς κατακτητές είναι άπελπις.

          Και όπως στον υπόλοιπο Ελληνικό κόσμο, έτσι συνέβη και στην Κύπρο: Έσχατο περιεχόμενο και σκοπός της ζωής των Κυπρίων ήταν ανέκαθεν η εθνική τους αποκατάσταση. Και είναι γνωστό πως από το 1830 οι Κύπριοι διεκδικούσαν, με πρεσβεία τους στον Καποδίστρια, την ενσωμάτωσή τους στο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Προσπάθειες απελευθέρωσης έγιναν πολλές. Από την πρώτη ημέρα της δουλείας.

          Κορυφαίες στιγμές του ενωτικού κινήματος των Κυπρίων πριν από το ηρωϊκό 1955 ήταν η εξέγερση των Οκτωβριανών του 1931 και το ενωτικό δημοψήφισμα του 1950. Όσο ηθικό βάρος και αν είχαν, όμως, αυτές οι εκδηλώσεις, τούς έλειπε το στοιχείο του εκβιασμού. Γι’ αυτό και μετά το «ουδέποτε» του Χόπκινσον, οι Κύπριοι, κινήθηκαν προς πολύ πιο αποτελεσματικές μορφές αντιαποικιακού αγώνα. Έτσι κυοφορήθηκε η εξέγερση του ’55, γεννήθηκε ο απαράμιλλος αγώνας της ΕΟΚΑ.

          Αξίζουν ιδιαίτερα συγχαρητήρια στον συγγραφέα του βιβλίου «Η Ροδαυγή της Λευτεριάς» κ. Χαράλαμπο Χαραλαμπίδη που εστίασε την προσοχή του στις αξίες που προετοίμασαν και οιστρηλάτησαν εκείνο τον αγώνα καθώς και στη μεγάλη προετοιμασία, τα πρόσωπα που διαδραμάτισαν πρωτεύοντα ρόλο σ’ αυτόν και στους προβληματισμούς τους.

          Ο απελευθερωτικός μας αγώνας ανέδειξε τις αξίες της αυταπάρνησης και της αυτοθυσίας για την πατρίδα, που πρώτη φορά συνδέθηκαν τόσο έντονα με ένοπλη αντιαποικιακή δράση. Το αίτημα και η επιδίωξη ήταν ξεκάθαρα: «Ένωσις και μόνον ένωσις». Ήταν ένας ευκρινής στόχος που δημιούργησε δυναμική η οποία ήταν απαραίτητη και άκρως υποβοηθητική για την επίτευξή του.

          Η ιστορία διδάσκει-το ξέρουμε και από τον Θουκυδίδη-ότι οι ισχυροί δεν σέβονται τις ανοχύρωτες πολιτείες. Υπολογίζουν μόνο τους αντιπάλους που προβάλλουν αντίσταση και τους προκαλούν κόστος σε αίμα και διεθνή κατακραυγή, όσο μικροί και αν είναι. Και είναι αυτός ο λόγος που ώθησε τους πρωταγωνιστές του αγώνα, πέρα από την εκπαίδευση και προετοιμασία στελεχών, στην εξεύρεση και μεταφορά οπλισμού στην Κύπρο, όσο δύσκολο και επικίνδυνο και αν ήταν το εγχείρημα. Με αυτές τις προσπάθειες και τους πρωταγωνιστές της ασχολείται ευρύτατα το βιβλίο που παρουσιάζουμε απόψε. Και είναι ξεκάθαρος ο ρόλος της κοινότητας της Χλώρακας σ’ αυτό το θέμα. Στο ψηφιδωτό του αγώνα της ΕΟΚΑ  κάθε ψηφίδα, κάθε κοινότητα και ενορία, έχει τη θέση της, κατέβαλε την εισφορά της. Στο κέντρο, όμως, αυτού του ψηφιδωτού δεσπόζει η Χλώρακα και οι άνθρωποί της. Από τον Ανδρέα Αζίνα, του οποίου ο ρόλος ήταν καθοριστικός και για τον αγώνα αλλά και για την επιλογή της Χλώρακας, μέχρι και τον τελευταίο κάτοικό της, άνδρα ή γυναίκα, νέον ή γέρο. Είμαι σίγουρος πως ο Χλωρακιώτης στρατηγός Ανδρέας Πενταράς θα αναδείξει με την παρουσίαση του βιβλίου και άγνωστες μας πτυχές από τη συμμετοχή της κοινότητάς του στον αγώνα.

          Δεν θα σας κουράσω εγώ με την αναφορά στα πρόσωπα, ηγέτες, πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές, που παρελαύνουν στο βιβλίο. Επισημαίνω μόνο εκείνο που τονίζεται στην αφήγηση των γεγονότων ότι η προδοσία, σύμφυτο δυστυχώς των αγώνων του Ελληνισμού, και όχι μόνο αυτού, δεν οδήγησε σε αναβολή ή ματαίωση του αγώνα. Μπορεί να συνελήφθη το πλοιάριο «Άγιος Γεώργιος» με το πλήρωμά του και τους ανθρώπους που το περίμεναν˙ όμως αυτή η δυσκολία περισσότερο θέριεψε τη θέληση για αποτίναξη του δουλικού ζυγού. Και είχε και ένα θετικό αποτέλεσμα: Αποκάλυψε σ’ όλους την κυοφορία του αγώνα. Και οδήγησε σε διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις, σε ενθουσιασμούς και ξύπνημα των εθνικών ονείρων. Μέσα από τη δίκη όσων συνελήφθησαν ύστερα από την προδοσία του πλοιαρίου διακηρύχτηκε στεντόρεια ότι δεν είναι σωβινισμός να αγαπάς την πατρίδα σου. Είναι ντροπή να την ξεχνάς και να αδιαφορείς γι’ αυτήν.

          Ο θεσμός που εκπροσωπώ αλλά και το όλο κλίμα της αποψινής συγκέντρωσης δεν μου επιτρέπει να τερματίσω εδώ τον χαιρετισμό μου. Είναι ανάγκη να κάμω μια σύντομη, διάρκειας δύο μόνων λεπτών, των ηρωϊκών ημερών που αναπολούμε με τη σημερινή κατάσταση. Στις σημερινές τραγικές και κρίσιμες για το μέλλον του τόπου μας συνθήκες, προβάλλει επιτακτικά το χρέος για αναβάπτιση στο πνεύμα της θυσίας και των αξιών του αγώνα του 1955. Να αντλήσουμε πίστη και δύναμη, καρτερία και θάρρος για την πάρα πέρα πορεία μας, για δικαίωση του αγώνα μας. Τα εθνικά μας δίκαια δεν παραγράφονται. Και η ιστορία δεν πλαστογραφείται.

          Ο Ελληνισμός της Κύπρου αντιμετωπίζει σήμερα, πέραν από την τουρκική κατοχή, και μια συντονισμένη προσπάθεια εκ των έσω, να υπονομευθεί η άμυνά του, να πληγεί η ιστορική του μνήμη, η εθνική του συνείδηση, η περηφάνια του, η αντίσταση και η συνοχή του. Τα στέρεα βάθρα του αγώνα για αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης θα τα βρει σ’εκείνο τον ανεπανάληπτο αγώνα. Τον περιμένουν να πατήσει πάνω τους γερά με την σταθερή απόφαση να ορθώσει αγέρωχα το εθνικό του παράστημα, εγκαταλείποντας τόσο τον ραγιαδισμό και τη μοιρολατρία όσο και τις σειρήνες της καλοπέρασης.

          Είναι γεγονός ότι σήμερα ζούμε χωρίς τις αξίες και τα ιδανικά του ’55. Η πατρίδα μας δέχτηκε από το 1974 και εξής ταπεινώσεις και απογοητεύσεις πολλές. Τις περιπέτειες αυτές τις αντιμετωπίσαμε και τις αντιμετωπίζουμε χωρίς αξιοπρέπεια, χωρίς περηφάνια, χωρίς το πνεύμα του ’55, τόσο εμείς όλοι, ο λαός, όσο και εκείνοι που τάχτηκαν να σηκώσουν το βάρος αυτού του καθήκοντος. Είναι όμως ανάγκη επείγουσα ανασύνταξης δυνάμεων. Το οφείλουμε στους ηρωϊκούς νεκρούς μας του έπους του ’55-59.

          Έχω τη γνώμη, νομίζω και οι περισσότεροι από σας θα έχετε την ίδια γνώμη, πως οι σε εξέλιξη συνομιλίες γαι λύση του εθνικού μας προβλήματος, όπως διεξάγονται σήμερα, απεδείχθησαν ατελέσφορες και βλαπτικές για τα συμφέροντα του Κυπριακού Ελληνισμού. Θα πρέπει, έστω και αργά, έστω και τώρα που τα βλέμματα όλων αλλά και οι πιέσεις είναι πάνω μας, να τεθούν οι απαιτήσεις της απόσυρσης των Τουρκικών δυνάμεων κατοχής και των εποίκων ως προϋπόθεση συνέχισης των συνομιλιών για λύση. Και αυτές οι συνομιλίες να έχουν βάση το γεγονός ότι το πρόβλημά μας είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής και όχι διακοινοτική διαφορά.

          Συγχαρητήρια και πάλιν στον συγγραφέα, κυρίως για την τόλμη του να ελέγξει, χωρίς φόβο, όσους, κατά τη γνώμη του, δεν ενήργησαν ή δεν πολιτεύτηκαν σωστά.