Προσφώνηση
Στον Αρχιμανδρίτη Δημήτριο Κυριακίδη κατά την ημέρα της χειροτονίας του I.N. Απ. Βαρνάβα και Παύλου13.3.2021
Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου
Πανοσιολογιώτατε αρχιμανδρίτα Δημήτριε,
Όταν πριν τρία, περίπου, χρόνια έντρομος βρισκόσουν και πάλιν μπροστά από την Ωραία Πύλη, έτοιμος να εισέλθεις εις το εσώτερο του καταπετάσματος και να δεχθείς τον πρώτο βαθμό της Ιερωσύνης αντιλαμβανόμουν πλήρως τους δισταγμούς σου. Το νεαρό της ηλικίας σου σε φόβιζε και η θεολογική σου κατάρτιση σε απέτρεπε να προχωρήσεις σε κάτι που ξεπερνούσε τις ανθρώπινές σου δυνάμεις.
Σου θύμισα, τότε, την περίπτωση του Μωυσή, που κλήθηκε, στα πρόθυρα της μεγάλης αποστολής που θα του ανετίθετο, να παραδοθεί με εμπιστοσύνη στο έλεος του Θεού. Η απόθεση των υποδημάτων του, στην οποία κλήθηκε να προβεί, δεν ήταν απλή εκδήλωση σεβασμού μπροστά σ’Εκείνον που αργότερα θα του αποκαλυπτόταν ως ο όντως Ων. Ήταν απόθεση κάθε μέριμνας, και ανάθεση κάθε ελπίδας στον Κύριο.
Όσοι γνωρίζουν την τραχύτητα και το αφιλόξενο του όρους Σινά, κατανοούν ότι και τα απλά υποδήματα δεν προσφέρουν επαρκή ασφάλεια σ’ όποιον επιχειρεί να βαδίσει εκεί. Χωρίς υποδήματα η πορεία σ’ αυτό είναι πράξις απονενοημένη. Κι αυτό ήθελε να υποδείξει ο Θεός. Όποιος προσέρχεται να υπηρετήσει τα θεία δεν θα πρέπει να υπολογίζει σε δικές του ή άλλες ανθρώπινες δυνάμεις, αλλά να εναποθέτει όλες τις ελπίδες του στον Κύριο. Γιατί δεν υπάρχει σύγκριση, ούτε η παραμικρή παραλληλία, μεταξύ της αποστολής και των προσόντων. Η αποστολή είναι θεία και ουράνια. Τα προσόντα γήινα και ευτελή· εντελώς ανεπαρκή.
Αν παίρνοντας τον πρώτο βαθμό της ιερωσύνης έφριττες, αναλογιζόμενος ότι θα εισερχόσουν «όπου παρακύψαι οι άγιοι άγγελοι επιθυμούσιν», είναι λογικό, περισσότερο να συγκλονίζεσαι τώρα. Θα μπορείς από σήμερα «το Πνεύμα το Άγιον να καλείς και την φρικωδεστάτην να επιτελείς θυσίαν και του κοινού πάντων συνεχώς να εφάπτεσαι Δεσπότου» κατά τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο.
Κι αν, «ουδείς άξιος των συνδεδεμένων ταις σαρκικαίς επιθυμίαις και ηδοναίς προσέρχεσθαι ή προσεγγίζειν ή λειτουργείν τω βασιλεί της δόξης», καταλαβαίνουμε όλοι, πόσην ηθική καθαρότητα θα πρέπει να έχει ο προσερχόμενος στην ιερωσύνη.
Θα ακούεις, όμως, και την ενισχυτική φωνή του Θεού να σου λέει «Μη φοβού... εγώ ειμί μετά σου», «η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται». Και θα καταλαβαίνεις, όπως και ο Απόστολος Παύλος ότι «εις τούτο ώφθη σοι, προσχειρίσασθαί σε υπηρέτην και μάρτυρα, ων τε είδες ων τε οφθήσεταί σοι».
Παρά τους φόβους και τις αντιρρήσεις σου, θαρρώντας εις το έλεος του Θεού, προσήλθες, ήδη, «Σιών όρει και πόλει Θεού ζώντος, Ιερουσαλήμ επουρανίω και εκκλησία πρωτοτόκων», εκεί όπου «ο θρόνος της χάριτος» και έλαβες «την της ιερατείας χάριν». Θα αισθάνεσαι έντονη την παρουσία του Θεού, «ως εν ήχω φερομένης βιαίας πνοής» και «φωνή σάλπιγγος ηχούσης μέγα». Η φλόγα της ιερωσύνης, ανεξάντλητη εστία δύναμης, «ως πυρ καιόμενον και φλέγον εν τοις οστέοις σου», έχει εγκατασταθεί μόνιμα μέσα σου.
Δεν υποτιμώ την ένταση των συναισθημάτων που κατακλύζουν αυτή τη στιγμή την ύπαρξή σου, θεωρώ όμως την ευκαιρία κατάλληλη για να περιγράψω σε αδρές γραμμές τα πλαίσια μέσα εις τα οποία από αύριο θα κινηθείς, τα καθήκοντα που σε περιμένουν.
Ο Χριστός εγκαθιδρύοντας στη γη την Εκκλησία Του, όρισε διαχειριστές της χάριτός Του εμάς τους κληρικούς. Κι όπως ακούσαμε στις ευχές της χειροτονίας, η κύρια ευθύνη της τέλεσης των μυστηρίων ανατίθεται στον βαθμό του πρεσβυτέρου. Αυτός θα «ανακαινίζει τον λαόν διά της λουτρού παλιγγενεσίας», αυτός θα προσφέρει «δώρα και θυσίας πνευματικάς» και θα πρέπει να «παρίσταται αμέμπτως τω θυσιαστηρίω».
Τα μυστήρια είναι οι φανερώσεις του Αγίου Πνεύματος μέσα στην Εκκλησία. Είναι το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα της Εκκλησίας ως Οργανισμού Χάριτος και Σώματος Χριστού. Χωρίς αυτά είναι αδύνατον οι πιστοί να «εγκεντρισθούν εις την καλλιέλαιον», είναι αδύνατο να έχουν «ζωήν μένουσαν εν εαυτοίς». Με τα μυστήρια ο άνθρωπος ενώνεται με την «πηγήν της ζωαρχίας», τον Χριστό, και γίνεται «κράμα και μείγμα και φύραμα» με Αυτόν, επιτυγχάνει την χριστοποίησή του.
Ασχέτως του εάν τα μυστήρια τελειούνται και δι’αναξίων κληρικών, η ευθύνη μας είναι τεράστια. Και μόνον η επιτίμηση της Π.Δ «επικατάρατος πας ο ποιών τα έργα του Θεού αμελώς» θα πρέπει να μας συνέχει. Η τέλεση των μυστηρίων θα’ ναι ο πρώτος τομέας του έργου σου.
Ως θεολόγος, θα επιφορτίζεσαι και με την ευθύνη της διδαχής των πιστών, της παροχής σ’αυτούς του λόγου του Θεού. Ο λόγος του Θεού είναι πράγματι «ζων και ενεργής και τομώτερος υπέρ μάχαιραν δίστομον, διϊκνούμενος μέχρις αρμών και μυελών και οστέων και εννοιών και καρδιών». Ο λόγος του Θεού αποτελεί τον μίτο για τον λαβύρινθο στον οποίο έχει εμπλακεί ο σύγχρονος κόσμος. Χωρίς να παραβλέπουμε την ιδεολογία της εποχής μας και το μορφωτικό επίπεδο του σημερινού κόσμου, εκείνο που θα κηρύσσουμε είναι ο λόγος ο του Σταυρού. Και ο λόγος σου και το κήρυγμά σου, θα πρέπει να είναι «ουκ εν πειθοίς ανθρωπίνης σοφίας λόγοις», «ίνα η πίστις ημών μη ή εν σοφία ανθρώπων αλλ’ εν δυνάμει Θεού». Και πάλιν ο υπαινιγμός του Αποστόλου Παύλου, «μήπως άλλοις κηρύξας, Αυτός αδόκιμος γένωμαι», θα πρέπει να μας διεγείρει προ το καθήκον. Θα’ ναι το κήρυγμα ο δεύτερος τομέας του έργου σου. Εξαποστέλλεσαι «κηρύσσειν το ευαγγέλιον της βασιλείας», «ιερουργείν τον λόγον της αληθείας», κατά τις ευχές της χειροτονίας.
Αυτό το καθήκον γίνεται σπουδαιότερο, στις μέρες μας, για μας τους πτυχιούχους της θεολογίας. Γιατί είναι γνωστή σ’ όλους η κρίση που περνά σήμερα ο κόσμος. Δεν είναι κρίση απλώς ιστορική, αλλά κρίση αυτής της Ιστορίας. Η μηχανοποίηση της ζωής και ο υποβιβασμός της σε υλική και βιολογική επιβίωση, απομάκρυνε τις ηθικές και πνευματικές αξίες από τους στόχους του ανθρώπου. Απ’εδώ ξεκινά κι η σύγχρονη κατάπτωση κι η ηθική εξαθλίωση. Εδώ έχει τις ρίζες της όχι μόνο η αυξημένη αμαρτωλότητα της εποχής μας, αλλά και η μειωμένη αίσθηση της αμαρτίας.
Μπροστά στον ακατάσχετο μηχανικό αυτοματισμό του καιρού μας υποχωρεί το θρησκευτικό συναίσθημα. Ο 21ος αιώνας φέρνει τον άνθρωπο μπροστά σε καταπληκτικά επιστημονικά και τεχνικά ηλεκτρονικά επιτεύγματα. Κατακτά ο άνθρωπος το σύμπαν εκμηδενίζει αποστάσεις και καταργεί εμπόδια, αλλά ταυτόχρονα χάνει την επαφή με την ψυχή του. Διάφορα κοινωνικά και ιδεολογικά ρεύματα προσπαθούν να κλονίσουν και να παρασύρουν εθνικές και θρησκευτικές αξίες. Η ύλη κι η διαφθορά ζητούν να κυριαρχήσουν στον κόσμο.
Υπάρχει σήμερα η βαρύτητα της αμαρτίας, η κάτωση από τα πάθη, υπάρχει όμως, ευτυχώς, και η άνωση από τη Θεία Χάρη. Ακριβώς σ’αυτή τη διελκυστίνδα καλείται να δράσει ο κληρικός.
Σ’αυτόν τον κόσμο καλείσαι να δράσεις κι εσύ. Καλείσαι να δράσεις με τρόπο σύγχρονο και όχι απηρχαιωμένο. Να θέσεις τον παλαιόν οίνον σε ασκούς νέους. Να μεταφέρεις τις αιώνιες κι αμετάθετες θείες αλήθειες στις πνευματικές συντεταγμένες του καιρού μας. Να γίνεις δέκτης των μηνυμάτων του ουρανού και του στεναγμού των «πεπεδημένων» της γης και πομπός κυμάτων παρηγορίας, και ελπίδας.
Η μόρφωση σου και τα περικοσμούντα σε χαρίσματα, φυσικά και επίκτητα, η επιμέλειά σου και το φιλομαθές του χαρακτήρα σου, μας δίνουν βάσιμες ελπίδες ότι θα πετύχεις, του Θεού συνεργούντος, και σ’αυτόν τον τομέα.
Θα’ ταν, όμως, ελλιπής η αποστολή μας, αν περιοριζόμασταν μόνο σ’αυτά. Κληρικός σε αλύτρωτο ελληνικό μέρος σημαίνει και εθνικό αγωνιστή. Γι’αυτό μέχρις ότου έλθει η πολυπόθητη ημέρα της απελευθέρωσης, δεν μπορούμε να απαρνηθούμε τον εθναρχικό ρόλο της Εκκλησίας μας, ούτε και να κωφεύσουμε στις ξενοκίνητες φωνές εθνικού αποπροσανατολισμού του λαού μας. Με όσες δυνάμεις διαθέτουμε θα πρέπει να διαφωτίζουμε τον λαό και τους άρχοντες και να τους προειδοποιούμε για τους ελλοχεύοντες κινδύνους από τις συνεχείς υποχωρήσεις μας έναντι του κατακτητή. Θα’ μασταν ανάξιοι της αποστολής μας αν δεν φρονηματίζαμε τον λαό μας κι αν δεν τον καθοδηγούσαμε στην απελευθέρωση της πατρίδας μας. Και θα’ θελα, πριν τελειώσω, να δώσω ένα αδρό περίγραμμα των υποχρεώσεών μας απέναντι στις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το εθνικό μας θέμα.
Σε καμιάν άλλη περίπτωση, στη μακράν Ιστορία του, ο Κυπριακός Ελληνισμός δεν βρέθηκε σε μεγαλύτερο κίνδυνο αφανισμού, όσο στην παρούσα περίοδο της ζωής του. Ίσως σε μερικούς, αν δεν έχουν εγκύψει και μελετήσει τις Τουρκικές μεθοδεύσεις, να φαίνεται υπερβολική η διαπίστωση αυτή. Όσοι, όμως, μελετούν την Ιστορία και παρακολουθούν τα γεγονότα, τη δική μας αδράνεια και τις κινήσεις των Τούρκων, αντιλαμβάνονται το δέος το οποίο μας συνέχει για το μέλλον μας. Και εδώ επαυξάνει η ευθύνη μας για ορθή διαφώτιση του λαού.
Αυτό που ξεκάθαρα επιδιώκει, αυτήν τη στιγμή, η Τουρκία είναι η αναγνώριση και νομιμοποίηση της διχοτόμησης, που έχει πετύχει επί του εδάφους από τη μια, και η συγκυριαρχία σ’ολόκληρη την Κύπρο από την άλλη, με μόνιμο τελικό στόχο την κατάληψη και τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου.
Θα ήταν εσχάτη αφέλεια να πιστεύουμε ότι η Τουρκία θα σεβαστεί, χωρίς να εξαναγκαστεί προς τούτο, τα δικαιώματα του γηγενούς πληθυσμού της νήσου και θα παύσει να προωθεί μέτρα που παγιώνουν τον στρατηγικό έλεγχό της πάνω σ’ολόκληρη την Κύπρο.
Για να είμαστε πειστικοί σε φίλους και εχθρούς, θα πρέπει να καταστήσουμε, ως Ελληνισμός, σαφές ότι η λύση που θα αποδεκτούμε δεν θα πρέπει να αφίσταται των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι, ούτε και να θέτει σε κίνδυνο το μέλλον του Ελληνισμού στην Κύπρο. Αυτό συνεπάγεται, ασφαλώς, και την αποχώρηση όλων των εποίκων και όλων των τουρκικών στρατευμάτων από τον τόπο μας.
Κι είναι με μεγάλο προβληματισμό που βλέπουμε σήμερα, να σύρεται η πλευρά μας στη λεγόμενη άτυπη πενταμερή διάσκεψη για το Κυπριακό. Μια συνάντηση-παγίδα, στημένη από την Αγγλοτουρκική δολιότητα, στην οποία συναινεί, ως άβουλο πιόνι, και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, χωρίς την παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως εκλιπούσας, και με εκ προοιμίου αναβαθμισμένες τις τουρκικές διεκδικήσεις για «ίση κυριαρχία» και «δύο κράτη».
Αλήθεια! Όταν ηχούν στ’αυτιά μας, ακόμα, οι προκλητικές δηλώσεις του τούρκου Αντιπροέδρου «ξεχάστε την Αμμόχωστο, περαστικά σας», τι αναμένουμε από το δόλωμα «επιστροφής εδαφών»; Εκβιάζουν για επιπλέον υποχωρήσεις της πλευράς μας, μέχρις ότου ξαναμετακινήσουν τον στόχο τους.
Θα δεχτούμε την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, του μοναδικού όπλου που μας απέμεινε, για μια δήθεν «λύση» που προάγει την τουρκοκρατία στην Κύπρο;
Στο τραπέζι της άτυπης πενταμερούς βρίσκονται τρεις λύσεις που οδηγούν στην τουρκοποίηση της Κύπρου: Η Δ.Δ.Ο την οποία, δυστυχώς, διακηρύττει ότι δέχεται και η πλευρά μας, και την οποία έκαμε λάβαρο του αγώνα μας, η οποία θα καταστήσει την Τουρκία πλήρως και αμετάκλητα επικυρίαρχο όλης της Κύπρου, η χαλαρή ομοσπονδία, που δεν είναι άλλη από τη συνομοσπονδία, η οποία θα καθιστά την Τουρκία κυρίαρχη στο τουρκοκυπριακό κρατίδιο και συγκυρίαρχο στο ελληνοκυπριακό, και η λύση των δύο κρατών, την οποία δεν επιθυμεί η Τουρκία, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πάγιες θέσεις της, και την οποία προβάλλει για να υποχωρήσει , δήθεν, στη συνομοσπονδία που επιθυμεί.
Όποια λύση απ΄αυτές προκρίνουμε, αφού προϋποθέτουν όλες κατάργηση του κράτους μας, θα οδηγήσει σε καταστροφή του Κυπριακού Ελληνισμού και τουρκοποίηση της νήσου μας.
Η Κυβέρνηση μας απεφάσισε να παραστεί στην λεγόμενη άτυπη πενταμερή. Ίσως για να μη κατηγορηθεί ως μη επιθυμούσα λύση. Ας προτείνει, τουλάχιστον, και αυτή νέες ιδέες. Ιδέες, μάλιστα, που είναι συμβατές με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Αρχές που να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελεύθερη διακίνηση, εγκατάσταση και απόκτηση περιουσίας σε όλη την Κύπρο, πράγμα που απολαμβάνουν όλοι οι Ευρωπαίοι σε όλη την Ευρώπη. Γιατί να συρόμαστε, ως άβουλα όντα, πίσω από την Τουρκική βουλιμία; Σε περίπτωση ναυαγίου, δεν θα μας κατηγορήσουν ως αδιάλλακτους, ή ότι δεν θέλουμε λύση. Θέλουμε λύση την οποία προκρίνουν όλοι για τον εαυτό τους. Δεν προσυπογραφούμε, όμως, τον αφανισμό μας.
Ο Θουκυδίδης μας διδάσκει ότι η διαπραγμάτευση απαιτεί «ίση δύναμη» και «ισορροπία δυνάμεων». Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, ταυτόχρονα, να προωθήσουμε την αμυντική μας θωράκιση, να επανενεργοποιήσουμε το Ενιαίο Αμυντικό Δόγμα Ελλάδος- Κύπρου και ας μεριμνήσουμε για τη σύσφιγξη των αμυντικών μας σχέσεων με τους περιφερειακούς στρατηγικούς μας συμμάχους. Και τότε θα μπορούμε να διαπραγματευτούμε για τα δίκαιά μας.
Καταλαβαίνεις, πανοσιολογιώτατε, ότι βρισκόμαστε σε δεινή θέση, ως προς την πορεία του εθνικού μας θέματος. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα «θηρία» του κόσμου τούτου, την Τουρκία και τους συμμάχους της. Αυτό δεν σημαίνει παράδοση στην τύχη μας. Αυτό επιτάσσει αντίσταση και αγώνα. Προσπάθεια αφύπνισης του λαού για αποτροπή των τουρκικών σχεδιασμών, για να μπορέσουμε ως Ελληνισμός να συνεχίσουμε την παρουσία μας στη γη αυτή των πατέρων μας. Και εδώ έγκειται η ευθύνη μας για ορθή καθοδήγηση του λαού.
Η Ιερά Μητρόπολις Πάφου, αγαπητέ π. Δημήτριε, σου αναθέτει, από τώρα, την κύρια ευθύνη για την πολυπληθέστερη ενορία της. Μεταφυτεύεσαι και επίσημα, σήμερα, από άλλη μεγάλη ενορία μας, τον Άγιο Σπυρίδωνα Γεροσκήπου. Εκεί εμαθήτευσες, εδώ θα ηγηθείς. Κάθε μεταφύτευση γίνεται με την ελπίδα μεγαλύτερης καρποφορίας. Φρόντισε να εφαρμόσεις όσα εκ νεότητος σου έμαθες και εδιδάχθης εκεί.
Ταυτόχρονα η Ιερά Μητρόπολις Πάφου προσβλέπει και αναμένει από εσένα και τους άλλους αγάμους κληρικούς της, όχι μόνο τη χρονική προέκταση αλλά και την ποιοτική αναβάθμισή της. Προσπάθησε να παραμείνεις απλός και ταπεινός, αφουγκραζόμενος τα προβλήματα του λαού και του τόπου. Οι ευχές όλων μας θα σε συνοδεύουν.
Ο Θεός μαζί σου.
