English  Αρχική Σελίδα   Μητρόπολη   Μητροπολίτης   Eπισκοπή Αρσινόης  Επικοινωνία

       
  Δελτίο Κηρυγμάτων    

  
   Τυπικαί Διατάξεις
 
  
      Εορτολόγιον
 

  
Καταστατικό Εκκ. Κύπρου

 

  
Περιοδικό Απ. Βαρνάβας
 

 

 

 

 

Προσφώνηση
κατά την εκδήλωση προς τιμή της
κ. Μαρούλας Γ. Ιωαννίδου
του Μητροπολίτη Πάφου κκ. Γεωργίου
 
Σε δυο κατευθύνσεις κινείται η σκέψη μας απόψε Μακαριώτατε, αγαπητή κ. Μαρούλα Ιωαννίδου, κυρίες και κύριοι.
          Ανατρέχει πρώτα στο παρελθόν σε αναφορά προς τον χώρο τούτο στον οποίο βρισκόμαστε. Και δοξάζει τον Θεό που βοήθησε ώστε να υψώνεται εδώ σήμερα ο μεγαλοπρεπής ναός της Παντάνασσας Θεοτόκου και να θεραπεύονται οι λατρευτικές ανάγκες των πιστών μιας μεγάλης περιοχής της πόλης μας.
          Ανατρέχει, ύστερα, με ευγνωμοσύνη και προς τους συντελεστές της ανέγερσης αυτού του ναού και εύχεται, κατά τα κρατούντα εις την Ορθόδοξη Εκκλησία, υπέρ υγείας των ζώντων και αιωνίου αναπαύσεως των τεθνεώτων.
          Στα δυο αυτά θέματα θα ήθελα να σταθώ για λίγο.
·       Η ανέγερση ναών και η αφιέρωσή τους στη λατρεία, είτε του
αληθινού Θεού, είτε των ειδώλων – απ’ όσους δεν γνώριζαν τον αληθινό Θεό –, είναι πανάρχαιο φαινόμενο. Ένας αρχαίος Έλληνας συγγραφέας, ο Επίκουρος λέει: «Εύροις δ’ αν επιών πόλεις ατειχίστους, αβασιλεύτους, αγραμμάτους... ανιέρου δε πόλεως και αθέου ουδείς εστίν, ουδ’ έσται γεγονώς θεατής». Γυρνώντας δηλ. σ’ όλο τον κόσμο είναι δυνατόν να βρεις πόλεις και οικισμούς που να τους λείπουν και τα πιο απαραίτητα, ακόμα και τα τείχη και τα σχολεία. Δεν θα βρεις όμως πόλη ή χωριό στο οποίο να μην υπάρχει ένας ναός και ένας βωμός στον οποίο κάποιος Θεός θα λατρεύεται.
          Ο πρώτος ναός για τον αληθινό Θεό ήταν κινητός. Ήταν η Σκηνή του Μαρτυρίου, μια σκηνή που μαρτυρούσε (ήταν μαρτυρία) για την ύπαρξη του Θεού. Εξυπηρέτησε τις ανάγκες των Εβραίων μέσα στην έρημο, στα σαράντα χρόνια της περιπλάνησής τους μέχρι που να φτάσουν στη γη της Επαγγελίας. Αργότερα κτίστηκε μόνιμος ναός, ο ναός του Σολομώντος.
          Ίσως θα περίμενε κανείς ότι στον Χριστιανισμό δεν θα υπήρχαν ναοί. Ο Απ. Παύλος λέει: «Ουκ εν χειροποιήτοις ναοίς ο Θεός κατοικεί». Και ο Χριστός διακήρυξε ότι: «Πνεύμα ο Θεός και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν». Και πράγματι. Δεν έχει ανάγκη ο Θεός των ναών μας. Εμείς έχουμε αυτή την ανάγκη. Είμαστε όχι μόνο πνεύμα αλλά και ύλη. Για να αναχθούμε στα πνευματικά χρειαζόμαστε χειραγώγηση, την βοήθεια υλικών πραγμάτων. Ο Χριστός μιλώντας στη Σαμαρείτιδα μετέθεσε στο μέλλον την ώρα που δεν θα έχουμε ανάγκη των ναών. «Έρχεται ώρα» της είπε. Θα έλθει κάποια ώρα – κι αυτή είναι μετά τη Δευτέρα παρουσία, όταν θα απαλλαγούμε από το γήϊνο αυτό σώμα -, που οι αληθινοί πιστοί θα λατρεύσουν καθαρά πνευματικά τον Θεό.
          Και στην Αποκάλυψη ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αναφέρει ότι είδε την Βασιλεία των ουρανών και όμως, «Ναόν ουκ είδεν εν αυτή...» Δεν υπήρχε τότε, στην Βασιλεία των Ουρανών ανάγκη ναού. Ήταν παρών ο ίδιος ο Χριστός, κι οι άνθρωποι είχαν απαλλαγεί από την ύλη.
          Έτσι, λοιπόν, xρησιμοποιούμε κι εμείς ναούς. Το περιβάλλον, ο διάκοσμος, οι εικόνες, το θυμίαμα, οι άλλοι οι συμπροσευχόμενοι, μάς βοηθούν να αναχθούμε από τα επίγεια στα ουράνια.
          Κι ακόμα δεν είναι αναγκαία μόνο η ατομική προσευχή που μπορεί να γίνει σε ιδιωτικό χώρο, στο «ταμιείον» μας. Είναι και η κοινή σύναξη αναγκαία. «Εν εκκλησίαις», με κοινές συναθροίσεις, να ευλογείτε τον Θεό, παραγγέλλει η Αγία Γραφή. Είναι, ακόμα, και τα μυστήρια που είναι κοινή υπόθεση ολόκληρης της κοινότητας ή ενορίας. Η Θεία Ευχαριστία, το βάπτισμα, ο γάμος, η ακολουθία της κηδείας. Όλα αυτά απαιτούν την ύπαρξη ναών.
          Ο ναός, επομένως, θεραπεύει μιαν αναγκαιότητα. Δίνει λύση στα πιεστικά λατρευτικά αιτήματα των πιστών μιας περιοχής.
          Το πόσον αναγκαίος ήταν αυτός ο ναός στην περιοχή αυτή το ξέρετε καλύτερα από όλους εσείς οι ενορίτες. Εσείς ξέρετε και τις πολύχρονες προσπάθειες και τις δυσκολίες κάθε μορφής που συναντήσατε. Γι’ αυτό και με πολλή ευγνωμοσύνη ευχαριστούμε σε κάθε περίπτωση τον Θεό. Είναι φυσικό και απόψε το μυαλό μας να ανατρέχει σ’ αυτές τις πολύχρονες προσπάθειες και να ευχαριστεί ευγνωμόνως τον Θεό.
 
·       Η  σκέψη  μας  ανατρέχει με ευγνώμονα διάθεση, όμως,
απόψε, και προς όλους τους συντελεστές του έργου. Σ’ όσους βοήθησαν, κατά τα ανθρώπινα, για να κτιστεί ο ναός.
Πρώτα στην ερανική επιτροπή και σ’ όσους δραστηριοποιήθηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο για να μαζέψουν χρήματα ή να ευπρεπίσουν το οικοδόμημα. Όλους αυτούς τους ευχαριστούμε, αλλά θα πρέπει να πούμε ότι με τις ενέργειές τους – τις αξιέπαινες – υπηρετούσαν και τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους. Έκτιζαν ναό στην περιοχή τους, για τις ανάγκες τους.
          Η σκέψη μας στέκει και στον Μακαριώτατο, τον τότε Μητροπολίτη Πάφου, για την καθημερινή έγνοια για το τι γινόταν εδώ και την οικονομική ενίσχυση από τη Μητρόπολη. Μα και γι’ αυτόν μπορούμε να πούμε πως ήταν το καθήκον του. Ήταν μέσα στις υποχρεώσεις του να μεριμνά και για την ίδρυση νέων ενοριών και για την οικοδόμηση νέων ναών.
          Η σκέψη μας, όμως, στέκει απόψε κυρίως στην κ. Μαρούλα Ιωαννίδου, την δωρήτρια της γης, στην οποία κτίστηκε ο ναός.  Η κ. Μαρούλα δεν είχε κανένα συμφέρον, ούτε κι απέβλεπε σε καμιά εξυπηρέτηση, με την ενέργειά της αυτή. Ούτε κάτοικος της περιοχής ήταν ούτε κι είχε την ανάγκη κανενός για οτιδήποτε. Κι, όμως, το μεγάλης αξίας οικόπεδο, το παραχώρησε με πολλή χαρά, για να κτιστεί ο ναός στον οποίο λατρεύεται ο Θεός και τιμάται η Θεοτόκος. Και ακριβώς για να τιμήσουμε την κ. Μαρούλα μαζευτήκαμε απόψε. 
          Δεν είναι αυτονόητη, ούτε τυχαία η ενέργειά της. Είναι κι άλλοι πολλοί που έχουν την δυνατότητα για τέτοιες, ή παρεμφερείς, κινήσεις και δεν το κάνουν. Μπορεί να μην αντιτίθενται στην ανέγερση ναών και να επικροτούν τις δωρεές άλλων, οι ίδιοι όμως δεν αποχωρίζονται τα αγαθά τους.
          Υπάρχουν και οι αντίθετες, οι αντίθεες, δυνάμεις. Οι άνθρωποι που αλλάζουν χρώμα μπροστά στο άκουσμα για ανέγερση ενός ναού. Άλλοι λόγω μεταφυσικών πεποιθήσεων κι άλλοι λόγω προσωπικών, ιδιοτελών, συμφερόντων εναντιώνονται στην ανέγερση ναών. Αποστρέφονται τις εκκλησίες όπως ο διάβολος το λιβάνι. Δεν είναι άγνωστες καταστάσεις και σ’ εμάς στην Πάφο αυτές. Μα κι αλλού, όπου θα κτιστεί ναός, συνασπίζονται άνθρωποι από διάφορες κατευθύνσεις εναντίον ενός τέτοιου σκοπού.
          Αγνοούν οι άνθρωποι αυτοί ότι «σκληρόν το προς κέντρα λακτίζειν». Το να κλωτσά κανείς με γυμνά πόδια τα καρφιά, δεν τα καταστρέφει. Αντίθετα ματώνει τα πόδια του. Κι είναι χαρακτηριστική η παρατήρηση του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: «Άνθρωπον εάν πολεμάς ή ενίκησας ή ενικήθης». Αν πολεμάς δηλ. κάποιον άνθρωπο υπάρχει το ενδεχόμενο και να νικήσεις αλλά και να νικηθείς. «Εκκλησίαν εάν πολεμάς νικήσαι σε αδύνατον». Αν πολεμάς προς την Εκκλησία είναι αδύνατον να νικήσεις. Στο τέλος θα επικρατήσει το θέλημα του Θεού. «Φοβερόν γαρ το εμπεσείν εις χείρας Θεού ζώντος».
          Είναι και άλλοι που, ακολουθώντας σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα, δεν απορρίπτουν την Εκκλησία, ως Θεσμόν, από τη ζωή των ανθρώπων, αλλά την θέτουν στο περιθώριο κι όχι στο κέντρο της ζωής τους. Αυτοί δεν απορρίπτουν ναούς, αλλά τους θέλουν σε απόμερους τόπους όχι σε κεντρικά σημεία πόλεων ή χωριών. Εκεί μπορούν να γίνουν άλλα κτίρια, άλλες υπηρεσίες. Εύκολα, λοιπόν, προτείνουν άλλα μέρη για ναούς, εκεί που δεν θα έχουν κυρίαρχο ρόλο στη ζωή των ανθρώπων, ούτε και θα εμποδίζουν, οπτικά, κάποιους θιασώτες του νέου πολιτισμού.
          Δεν ανήκει σ’αυτές τις περιπτώσεις η κ. Μαρούλα Ιωαννίδου. Κυρίαρχα στη ζωή της – όσο και του μακαριστού συζύγου της – τα ιδανικά της Πατρίδας και της Θρησκείας. Καλά δομημένη μέσα της η κλίμακα των αξιών. Σκοπιμότητες δεν θόλωσαν ποτέ το μάτι της ψυχής της. Άριστα εφαρμόζεται σ’ αυτήν το Γραφικό «Εσκόρπισεν, έδωκε τον πλούτον αυτής η δικαιοσύνη αυτής μένει εις τον αιώνα».
          Περίοπτη και κεντρική η θέση του κτήματος που δώρισε για τον ναόν. Όπως και στην κοσμοθεωρία της κυρίαρχη είναι η πίστη της στον Θεό. Κι όπως οι πρόγονοί μας έκτιζαν στα κυριότερα σημεία των πόλεών τους τούς ναούς τους. Παραδείγματα ο Παρθενώνας στην Αθήνα, η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.
          Χωρίς να παραθεωρεί, ως μέλος της Εκκλησίας, τις υποχρεώσεις της προς τους έχοντας ανάγκη, την άσκηση δηλ. της φιλανθρωπίας, εννόησε καλά τα λόγια του Χριστού: «Τους πτωχούς πάντοτε έχετε μεθ’ εαυτών». Πάντα η προσφορά προς την Εκκλησία και τη λατρεία του Θεού έρχεται σε πρώτη θέση. Όπως πρώτη και μεγάλη εντολή είναι το «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου» και δευτέρα εντολή το «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν».
          Κι όλα αυτά η κ. Μαρούλα τα εφάρμοσε χωρίς τυμπανοκρουσίες. Σεμνός άνθρωπος, με την αίσθηση ότι κάμνει απλώς το καθήκον της και «ουδέν πλέον των διαταγμένων πράττει», αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.
          Αυτόν, λοιπόν, τον άνθρωπον τιμούμε απόψε. Κι εκφράζω την απολογία μου γιατί αργήσαμε κάπως. Ο Μακαριώτατος. μετά την αποπεράτωση του έργου, απέφυγε να προχωρήσει στη απόδοση της οφειλόμενης τιμής, λόγω της προεκλογικής περιόδου για τις αρχιεπισκοπικές εκλογές. Κι εγώ θεωρούσα πως ίσως εκλαμβανόταν, από μερικούς, ως τρόπος δικής μου επίδειξης, μόλις είχα αναλάβει να άρχιζα να τιμώ τους ανθρώπους που οφείλαμε ως Μητρόπολη να τιμήσουμε. Θεωρώ, όμως, ότι δεν είναι και τόσο αργά. Ο χρόνος τρέχει γρήγορα και δεν τον προλαβαίνουμε.
          Απονέμουμε λοιπόν, εκ μέσους της Ιεράς Μητροπόλεως Πάφου, την ανώτατη τιμή που μπορούμε να απονείμουμε, το χρυσό μετάλλιο των Αποστόλων Βαρνάβα και Παύλου στην κ. Μαρούλα Ιωαννίδου, με την ευχή όπως ο Θεός της χαρίζει υγεία και μακροζωία για το καλό της κοινωνίας, της πίστης και της Πατρίδας μας. Εξάλλου σε κάθε ακολουθία μας προσευχόμαστε «υπέρ των κτητόρων του αγίου ναού» στον οποίο βρισκόμαστε.