English  Αρχική Σελίδα   Μητρόπολη   Μητροπολίτης   Eπισκοπή Αρσινόης  Επικοινωνία

       
  Δελτίο Κηρυγμάτων    

  
   Τυπικαί Διατάξεις
 
  
      Εορτολόγιον
 

  
Καταστατικό Εκκ. Κύπρου

 

  
Περιοδικό Απ. Βαρνάβας
 

 

 

 

    

 

ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ

στο 1ο  κοινό Συνέδριο Ελλάδας-Κύπρου με θέμα  «Διδακτική της Χημείας»

Αθήνα 1-2 Δεκεμβρίου 2012

Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου

 

 

 

Χαιρετίζω με ιδιαίτερη χαρά το σημερινό πρώτο κοινό Συνέδριο Ελλάδας-Κύπρου με θέμα  «Διδακτική της Χημείας». Η χαρά μου είναι ανυπόκριτη γιατί ευτύχησα να τύχω χημικής παιδείας κι έζησα στη μαγεία τόσο των πειραμάτων όσο και της θεωρητικής εμβάθυνσης σ’αυτή.

Ασχολήθηκα για χρόνια πολλά και με τη διδακτική της Χημείας και συνειδητοποίησα δυσκολίες και χαρές που συνοδεύουν τη σταδιακή πρόσβαση στα μυστικά της.

Ομολογώ πως ήταν με πολλή δυσκολία που αποχωρίστηκα τη Χημεία και τη διδασκαλία της όταν είχα εκλεγεί επίσκοπος. Γιατί την ένιωθα να έχει σαφήνεια εννοιών μοναδική και ακρίβεια στη δήλωση των σχέσεων των πραγμάτων, που ερευνά, ανεπανάληπτη, δύσκολα εφικτή σε οποιαδήποτε άλλη επιστήμη.

Είχα την ευκαιρία να σπουδάσω και Θεολογία, που κινείται σε μια άλλη περιοχή της γνώσης, ξένη προς τη Χημεία. Ομολογώ, όμως, δίχως καμιά επιφύλαξη, πως χωρίς το υπόβαθρο της θετικής σκέψης που απέκτησα από τη φοίτησή μου στη Χημεία, θά’ταν διαφορετική και ανεπαρκής η αντίκρυση, εκ μέρους μου, της Θεολογίας. Αντιλαμβάνομαι, έτσι, κατ’αναλογία, και τον Πλάτωνα, που δίδασκε πως μια θετική επιστήμη συνιστά την αρίστη προπαρασκευή για τη διαλεκτική και είναι ο συνεκτικός κρίκος μεταξύ των ιδεών και της πραγματικότητας. Αν ζούσε σήμερα ο Πλάτων, με την τεράστια πρόοδο της Χημείας, τόσο στο θεωρητικό όσο και στο πρακτικό επίπεδο, δεν θα είχε καμιά δυσκολία να αναφερθεί ειδικά στην επιστήμη της Χημείας.

Η Χημεία στις μέρες μας αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Αυτή η ανάπτυξη συνεπάγεται και ιδιαίτερες δυσκολίες αλλά και ευθύνες για τους Χημικούς και δή τους εκπαιδευτικούς Χημικούς.

Δυσκολίες, γιατί πρέπει να παρακολουθούν καθημερινά τις νέες ανακαλύψεις στον επιστημονικό τομέα και τις νέες εφευρέσεις στον τεχνολογικό τομέα.

Πώς είναι δυνατόν να πείσει τον μαθητή του για την αγάπη και την επιμέλειά του στη Χημεία κάποιος που μένει θλιβερά αμετακίνητος σ’ό,τι θυμάται απ’όσα έμαθε κατά τις σπουδές του, πριν 20 ή και 30 χρόνια; Όπως ένας γιατρός αν στηρίζεται σε πεπαλαιωμένες και ξεπερασμένες αντιλήψεις, ή χρησιμοποιεί θεραπείες που δεν έχουν φανεί αποτελεσματικές και χρήσιμες είναι το ίδιο ανήθικος με έναν άλλο γιατρό που περιφρονεί τον άρρωστό του ή του αρνείται βασικές υπηρεσίες, το ίδιο κι ένας καθηγητής που αρνείται να οδηγήσει τους μαθητές του λόγω αδυναμίας και δικής του στέρησης, στους θαυμαστούς δρόμους των νέων ανακαλύψεων.

Έχουν ευθύνη, λοιπόν, οι καθηγητές της Χημείας, πέραν από του να ενσταλάξουν στους μαθητές την ευαισθησία και το ενδιαφέρον για την Χημεία, να τους εισαγάγουν και στις νέες ανακαλύψεις.

Να τους δώσουν να κατανοήσουν ότι η ίδια η ζωή, στη βιολογική της έκφανση, μπορεί και περιγράφεται πλήρως με τη Χημεία, αναλύεται σε χημικές αντιδράσεις.

Στις νέες συνθήκες του πολιτισμού μας να τους ευαισθητοποιήσουν σε τρόπους προστασίας του περιβάλλοντος και να τους προφυλάξουν από επικίνδυνες ατραπούς.

Να τους ενθουσιάσουν για την ανάγκη σκληρής δουλειάς για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων προς καταπολέμηση ασθενειών που κατατρύχουν σήμερα την ανθρωπότητα, αλλά και μέσων για αύξηση της ζωικής και φυτικής παραγωγής σ’ένα κόσμο όπου ένα μεγάλο ποσοστό του πεθαίνει από την πείνα.

Γενικά να διευρύνουν τον τρόπο σκέψης τους. Να τους οδηγήσουν και σε συνειδητοποίηση των ορίων της έρευνας και να τους καταστήσουν σαφές ότι δεν υπάρχει επιστήμη που να είναι πανάκεια.

 Να τους δώσουν,-γιατί όχι- και μια μεταφυσική διέξοδο στις αναζητήσεις τους. Γιατί, μπορεί η χημική συγγένεια μεταξύ στοιχείων και οι ιδιότητες των ενώσεων να ωθούν προς αντιδράσεις μεταξύ τους και εμφάνιση νέων σωμάτων, πίσω από τις κινήσεις αυτές, όμως, δεν μπορεί να αποκλειστεί ο Θεός. Η Χημεία δεν μπορεί να αποδείξει την ύπαρξή του, ούτε, όμως, και να την αποκλείσει. Ένας πιστός μπορεί κάλλιστα να δεχτεί ότι η Χημεία ήταν η κύρια μέθοδος που χρησιμοποίησε ο Θεός για τη δημιουργία του κόσμου. Ένας άλλος μπορεί να παραμείνει αγνωστικιστής.

Προαγωγή της Χημείας στην Παιδεία, επομένως, και πρόοδος στη Χημική σκέψη, θα οδηγήσει σε πληρέστερη κατανόηση του κόσμου. Γιατί, πράγματι, σ’όλη τη δημιουργία, από τα άστρα και τη σύστασή τους, μέχρι την εξαφάνισή τους και δημιουργία νέων αστέρων, κι από τις μεταβολές του σύμπαντος μέχρι τις βιολογικές λειτουργίες των οργανισμών κυριαρχεί η Χημεία.

Όσοι, λόγω της προσωπικής μας πορείας, ακολουθήσαμε άλλους δρόμους, σε κάποιο στάδιο της ζωής μας, όσην αγάπη και νά’χουμε προς τη Χημεία δεν μπορούμε να βρισκόμαστε κοντά στα γεγονότα. Τις σημερινές εξελίξεις προσπερνούν όχι οι αυριανές αλλά οι μεθαυριανές. Έτσι γινόμαστε θλιβεροί ουραγοί των γεγονότων. Είναι γι’αυτό που συνέδρια, όπως το σημερινό, αποκτούν και για μάς, όχι, μόνο τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς χημικούς, ιδιαίτερη σημασία. Θα ενημερωθούμε για τις νέες διδακτικές μεθόδους και τους τρόπους προσέγγισης των νέων πεδίων δράσης και εφαρμογών της Χημείας.

Δεν αγνοώ ότι το συνέδριό σας γίνεται σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για το έθνος μας, την Ελλάδα και την Κύπρο. Οι οικονομικές δυσχέρειες οπωσδήποτε επηρεάζουν αρνητικά το έργο της διδασκαλίας της Χημείας αφού συνεπάγονται περικοπές στα κονδύλια για την Παιδεία. Δεν είναι αυτό, όμως, πιστεύω το μεγαλύτερο πρόβλημα. Το κύριο πρόβλημα, κατά τη γνώμη μου, εστιάζεται στην απώλεια της αυτοπεποίθησής μας ως Ελλήνων και της υποτίμησης των δυνατοτήτων μας. Υπερτιμήσαμε την οικονομική άνεση των δανειστών μας και συρρικνώσαμε την αξιοπρέπειά μας. Πιστεύω πως και η Χημεία με τη διδακτική της μπορεί να συμβάλει τα μέγιστα στην ανόρθωση του γοήτρου των μαθητών μας και στην απόκτηση ξανά της χαμένης αυτοπεποίθησής τους. Η αναφορά και μόνο στη συμβολή της γλώσσας μας στην ονοματολογία στοιχείων, σωματιδίων και ενώσεων καθώς και η χρησιμοποίηση άλλων ελληνικών όρων στην περιγραφή χημικών αντιδράσεων και μηχανισμών, (π.χ. υδρογόνο-ύδωρ γεννά, ανιόν-ανερχόμενο σωματίδιο στην άνοδο, οξείδωση κλπ), θα ανυψώσει οπωσδήποτε το ηθικό τους. Μα και η αναφορά στους προγόνους μας, όπως τον Δημόκριτο και τις αντιλήψεις του για τη δομή της ύλης, σε εποχές που οι πρόγονοι των σημερινών κοσμοκρατόρων δεν είχαν γραφή και αλφάβητο, συνιστά μεγάλη ένεση αισιοδοξίας.

Δεν είναι μόνον έργο των πολιτικών η εθνική επαγρύπνηση. Είναι έργο όλων μας, και των Χημικών, ιδιαίτερα των εκπαιδευτικών Χημικών, που διαπλάθουν με την όλη αγωγή, που προσφέρουν στα σχολεία, τη νέα γενιά. Χωρίς εθνική αξιοπρέπεια, ή και χωρίς πατρίδα για μας τους Κυπρίους, όπου διαφαίνεται ο κίνδυνος της πλήρους κατάληψης και Τουρκοποίησης της νήσου μας, ουδεμία σημασία θα έχει η πρόοδος, ή η ανάπτυξη της Χημείας.

Καιρός όμως να τελειώσω. Καταχράστηκα ήδη το χρόνο σας. Συγχαίρω τους διοργανωτές του συνεδρίου και εύχομαι καλή επιτυχία σ’αυτό. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τις εισηγήσεις καθώς και τα πορίσματα που θα εξαχθούν.