ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

σε εκδήλωση για τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη στο Γενικό Λύκειο Δροσιάς Χαλκίδας

15/04/2016

Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου

 

 

          Κάθε φορά που αναλαμβάνω, είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα, να αναφερθώ εγκωμιαστικά στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη νιώθω μιαν ιδιαίτερη δυσκολία, αποτρεπτική της προσπάθειάς μου. Οι δυσχέρειες δεν παρουσιάζονται μόνο σ’εμένα. Ισχύουν και για τους ευφραδέστερους των ρητόρων, ακόμα και για τους σοφότερους των ανθρώπων. Και η δικαιοσύνη επιβάλλει, ο λόγος της αδυναμίας να αναζητηθεί όχι σ’όσους επιχειρούν να σκιαγραφήσουν την προσφορά και να εγκωμιάσουν τη θυσία του, αλλά σ’αυτόν τον ίδιο τον ήρωα, ο οποίος με τον ανεπανάληπτο αγώνα και την ηρωική θυσία του δημιούργησε τεράστια απόσταση μεταξύ του και μεταξύ μας.

          Και πράγματι! Ποιος κάλαμος θα μπορούσε επάξια να εγκωμιάσει και ποια γλώσσα θα μπορούσε αντάξια να αναφερθεί σ’έναν έφηβο, που στα 15 του χρόνια αψηφά την πάνοπλη αγγλική αστυνομία, κατεβάζει από το στάδιο της Πάφου την Αγγλική σημαία και πετυχαίνει ματαίωση των εορτασμών για τη στέψη της βασίλισσας, πράγμα που έγινε μόνο στην Πάφο από όλες τις πόλεις της τότε Βρεττανικής αυτοκρατορίας; Ή ποιος ύμνος θα εξαρκούσε προς ύμνον των κατορθωμάτων και της αυτοθυσίας ενός 17χρονου μαθητή που ανταλλάσει την άνεση και την ευκολία της μαθητικής ζωής με τη τραχύτητα του ανταρτοπολέμου, το ελπιδοφόρο μέλλον με τον υπέρ πίστεως και πατρίδος θάνατο στην αγχόνη;

          Αποδείχτηκε, όντως, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης κορυφαία μορφή του απελευθερωτικού μας αγώνα, πρότυπο ελληνικής αρετής. Γι’αυτό και είναι άξιος «εν πάσι καιροίς υμνείσθαι».

          Όταν διακήρυττε ότι θα’παιρνε το μονοπάτι που πάει στη λευτεριά, ήξερε χωρίς καμιά αμφιβολία, ότι η λευτεριά κερδίζεται μόνο με αίμα και πως είναι πάντα «απ’τα κόκκαλα βγαλμένη», μα δεν δείλιασε. Και είναι αυτή η συνειδητή αντιμετώπιση του θανάτου στα χρόνια της εφηβείας και των ονείρων που τον κατέστησαν όχι μόνο πανελλήνιο αλλά παγκόσμιο σημείο αναφοράς.

          Δεν ήταν τυχαία η πορεία του και η καταλυτική παρουσία του τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή στα δρώμενα της Κύπρου. Τριανταπέντε Ελληνικοί αιώνες στην Κύπρο απέθεσαν στη γενιά του ’55 την ευθύνη για την απελευθέρωση του τόπου. Αυτή η συνεχής Ελληνική παρουσία στην Κύπρο, ήταν το ιστορικό υπέδαφος, πλούσιο σε αξίες και ιδανικά, καθοριστικό ενός ορισμένου τρόπου ζωής, πάνω στο οποίο φάνηκε και παρουσίασε τις μοναδικές αρετές του ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Όλοι εκείνοι οι πρόγονοι δίδαξαν με την καρτερία και τον ηρωισμό τους, τα συχνά κινήματα προς αποτίναξη του δουλικού ζυγού, πως έσχατο περιεχόμενο και σκοπός της ζωής κάθε Κυπρίου θα’πρεπε να ήταν η εθνική του αποκατάσταση.

          Κι ο Παλληκαρίδης ανδρώθηκε με το όραμα της ελευθερίας, με το όραμα της ελληνικής πατρίδας. Στο ύφος των ποιημάτων του, αλλά και στο ήθος της προσωπικότητάς του, διαβάζει κανείς τους πόθους του Ελληνικού Κυπριακού λαού και το πάθος του για ελευθερία και ένωση με την μητέρα Ελλάδα. Η φλόγα, που οιστρηλατούσε την ανήσυχη ψυχή του, βρήκε διπλή διέξοδο: Θεωρητική και πρακτική. Θεωρητική στα γραφόμενά του: εξύμνησε την ελευθερία και την Ελλάδα με «λόγον μουσική κεκραμένον», κατά τον Πλάτωνα˙ πρακτική, στη μίμηση των παλιών αρματωλών και κλέφτών. Η πράξη του εκείνη, να εγκαταλείψει τα μαθητικά θρανία και να ζωστεί τα άρματα για αποτίναξη του αγγλικού ζυγού, ενήργησε ως ύμνος για γρηγορούντες και βροντή για καθεύδοντες, θέτοντας τον καθένα απέναντι των ευθυνών του.

          Ανέδειξε, έτσι, τον εαυτό του φορέα της Ελληνικής αρετής, που επιτάσσει ανάκτηση, ή προάσπιση της ελευθερίας με κάθε θυσία˙ και όταν ακόμα η συμβατική λογική λέει πως η αντιπαράθεση προς τον κατακτητή, ή η αντίσταση προς επίδοξους κατακτητές είναι άπελπις. Στην Κυπριακή ιστορία παραμένει παντοτινό παράδειγμα ηρωϊσμού ο Ονήσιλλος, από τη Σαλαμίνα της Κύπρου, που τα’βαλε πεζός με τα έφιππα στίφη των Περσών. Και ο Παλληκαρίδης, κατά παρόμοιο τρόπο, παρόλο που είχε συναίσθηση και της αριθμητικής και της πολεμικής μειονεξίας μας απέναντι στον Άγγλο κατακτητή, ήταν αποφασισμένος για κάθε θυσία. Ήξερε ότι χωρίς πίστη σε σκοπό, τα όπλα και τα πυρομαχικά είναι τα πιο άχρηστα σιδερικά. Και αποδείχτηκε, πράγματι, στον απελευθερωτικό μας αγώνα, ότι το ψυχικό σθένος καταβάλλει τον αριθμό.

          Με το νεανικό αίμα του, ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης έγραψε κατηγορία αδυσώπητη κατά των ισχυρών της γης: την κατηγορία ότι στον 20ό αιώνα εξακολουθούσαν να αρνούνται στους άλλους το δικαίωμα που κήρυτταν ως ιερό και απαραβίαστο για τους εαυτούς τους. Και ότι έπρεπε να χύνεται, ακόμα, αίμα για να δίδεται το φυσικότερο δικαίωμα του ανθρώπου, το δικαίωμα της ελευθερίας. Η μνήμη του, και μόνο γι’αυτό, θα είναι πάντα «μετ’εγκωμίων». Γιατί με τη θυσία του μάς διέγραψε πορεία ζωής και με τη δράση του περιέγραψε την αξιοπρέπεια που πρέπει να επιδεικνύουμε ως Έλληνες και ως Χριστιανοί.

          Συγχαίρω, γι’αυτό τον λόγο, θερμά όλους εσάς, τον Δήμο Χαλκιδέων και το Γενικό Λύκειο Δροσιάς Χαλκίδας, για την πρωτοβουλία σας να τιμήσετε ιδιαίτερα τον έφηβο ήρωα της Κύπρου και των Πανελλήνων και να τον προβάλετε, με τον τρόπο αυτό, ως πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση στις νεώτερες γενιές. Και είναι τούτο ιδιαίτερα αναγκαίο σήμερα που ως Ελληνισμός, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο, περνούμε μιαν άκρως δύσκολη περίοδο του εθνικού βίου μας.

          Όταν ένας λαός διαβαίνει επί χιλιετίες τα μονοπάτια της Ιστορίας, είναι φυσικό να συναντά και νίκες και ήττες, να βιώνει μέρες δόξας αλλά και εποχές θρήνου για απώλειες τραγικές και αστοχίες οδυνηρές. Από την Κύπρο παρακολουθούμε, τελευταία, με οδύνη, μια συστηματική προσπάθεια για αποδόμηση όχι μόνο της θρησκευτικής αλλά και της εθνικής συντεταγμένης της Ελλάδος, της μητέρας πατρίδας μας. Μα και στην Κύπρο φαίνεται πολλοί από μας να μη διακρίνουν τις επιδιώξεις της Τουρκίας και να τρέφουν ψευδαισθήσεις, αποδίδοντας σ’αυτή καλή θέληση για επίλυση του εθνικού μας θέματος. Νομίζω πως αποτελεί στοιχειώδη υποχρέωσή μας προς τον Ευαγόρα Παλληκαρίδη και ευλαβικό μνημόσυνο προς αυτόν το να κατανοήσουμε τους στόχους της Τουρκίας. Θα μπορούμε έτσι να προγραμματίζουμε σωστά τον αγώνα μας.

          Αυτό που ξεκάθαρα επιδιώκει αυτή τη στιγμή η Τουρκία είναι η αναγνώριση και νομιμοποίηση της διχοτόμησης που έχει πετύχει επί του εδάφους από τη μια, και η συγκυριαρχία σ’ολόκληρη την Κύπρο από την άλλη, με μόνιμο τελικό στόχο την κατάληψη και τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου. Μόλις πρόσφατα μάς υπενθύμισε την τακτική της η κατοχική δύναμη. Ενώ κατέχει το βόρειο τμήμα της πατρίδας μας, απειλεί και εκβιάζει για δήθεν δικαιώματά της στον υποθαλλάσιο πλούτο των ελεύθερων περιοχών.

          Θα ήταν εσχάτη αφέλεια να πιστεύουμε ότι η Τουρκία θα σεβαστεί, χωρίς να εξαναγκαστεί προς τούτο, τα δικαιώματα του γηγενούς πληθυσμού της νήσου και θα παύσει να προωθεί μέτρα που παγιώνουν  τον στρατηγικό έλεγχό της πάνω σ’ολόκληρη την Κύπρο.

          Τα τόσα χρόνια άγονου διαλόγου απέδειξαν ότι η Τουρκία θέλει τον διάλογο-όπως αυτός γίνεται σήμερα-για να θέτει, μέσω των εκπροσώπων της, νέες διεκδικήσεις και για να παραμένει η ίδια στο απυρόβλητο.

          Για να είμαστε πειστικοί σε φίλους και εχθρούς θα πρέπει να καταστήσουμε, ως Ελληνισμός, σαφές ότι η λύση που θα αποδεκτούμε δεν θα πρέπει να αφίσταται των δικαιωμάτων που απολαμβάνουν όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι, ούτε και να θέτει σε κίνδυνο το μέλλον του Ελληνισμού στην Κύπρο. Αυτό συνεπάγεται, ασφαλώς, την αποχώρηση όλων των εποίκων και όλων των τουρκικών στρατευμάτων από τον τόπο μας.

          Χρειάζεται, όμως, απαραίτητα ενιαίο μέτωπο Ελλάδας και Κύπρου καθώς και αγωνιστική διάθεση, που να πηγάζει από τις Ελληνοχριστιανικές αξίες μας. Αγωνιστική διάθεση όπως την επέδειξαν οι ήρωες της φυλής μας και όπως την παρουσίασε ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης που τιμούμε σήμερα. Με τέτοιες προϋποθέσεις είναι σίγουρο ότι θα ξεπεράσουμε την κρίση και τις δυσκολίες των καιρών και θα πορευθούμε ως Ελληνισμός στον δρόμο των εθνικών πεπρωμένων μας.

          Συγχαίρω και πάλι όσους συμβάλλουν στην επιτυχία της σημερινής εκδήλωσης. Τη διεύθυνση και το διδακτικό προσωπικό του σχολείου, τον κ. Μανώλη Στεργιούλη, τους μαθητές και τους γονείς τους. Ευχαριστώ και όλους τους τοπικούς παράγοντες που μας προσφέρουν την αγάπη και τη φιλοξενία τους. Αναμένουμε να τους ανταποδώσουμε την ίδια φιλοξενία στην Κύπρο.

          Και πάλι θερμά συγχαρητήρια.