ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ
(Παρουσίαση στους μαθητές των Λυκείων Κύκκου Πάφου και Γεροσκήπου) 29.1.2020
Του Μητροπολίτη Πάφου Γεωργίου
Ευχαριστώ ιδιαίτερα τη Διεύθυνση του Σχολείου, που μου δίνει, για δεύτερη κατά σειρά, χρονιά, στη γιορτή των Τριών Ιεραρχών και των Ελληνικών Γραμμάτων, την ευκαιρία, να θέσω υπόψη σας τη θέση της Εκκλησίας σε κάποιο σημαντικό θέμα της εποχής μας, αλλά και κάθε εποχής.
Πέρσι είδαμε τη θέση των Τριών Ιεραρχών απέναντι στην Επιστήμη της εποχής τους, που παραμένει και διαχρονική θέση της Εκκλησίας απέναντι στην Επιστήμη κάθε εποχής. Σήμερα θα αναφερθώ στο μεγάλο θέμα των ναρκωτικών, που κατάντησε μάστιγα της εποχής μας. Δεν είχαν, ασφαλώς, ειδικότητα στο θέμα οι Τρεις Ιεράρχες, γιατί απλούστατα δεν υπήρχε, τότε, τέτοιο θέμα. Μέσα από τα συγγράμματά τους, γνωρίζουν μερικά ναρκωτικά, όπως τον ελλέβορο, τον μανδραγόρα, και το όπιο, κι αναφέρονται στην καταπραϋντική και ανακουφιστική των πόνων δράση τους. Η έγνοια τους, όμως, για την Παιδεία και τη χρηστή- ομαλή ανάπτυξη των νέων, δεν αφήνει αμφιβολίες για το ποια θα’ταν η στάση τους και ποιες οι συμβουλές τους, αν το πρόβλημα υφίστατο στην εποχή τους.
Ο όρος ναρκωτικά είναι γνωστός από την αρχαιότητα και σήμαινε τις δραστικές ουσίες που μουδιάζουν, ή νεκρώνουν, προκαλώντας απώλεια αισθήσεων. Κι ο Ιπποκράτης, ως γνωστόν ορίζει ως νάρκωση την κατάσταση έλλειψης αισθήσεων.
Η Αγία Γραφή αναφέρει ως ένα τέτοιο ναρκωτικό τη σμύρνα, ένα από τα δώρα που έφεραν οι Μάγοι στον Χριστό. Το ελαιώδες αυτό υγρό δινόταν στους κατάδικους, που επρόκειτο να σταυρωθούν, για να το πιουν, ώστε να ναρκωθούν και να μη νιώθουν τον πόνο από τη σταύρωση. Λέει ο Ευαγγελιστής ότι όταν έφτασαν στον Γολγοθά «εδίδουν αυτώ πιείν εσμυρνισμένον οίνον». Έδιναν στον Χριστό να πιει κρασί στο οποίο ανέμιξαν σμύρνα. Εκείνος βέβαια δεν το πήρε. Οι Εβραίοι χρησιμοποιούσαν τη σμύρνα και για να αλείφουν τους νεκρούς τους, για παρεμπόδιση της γρήγορης σήψης, σαν προσωρινό παρσάμωμα δηλαδή. Πάλιν περιγράφεται από τον Ευαγγελιστή πως κατά τον ενταφιασμό του Χριστού από τον Ιωσήφ, τον από Αριμαθέας, «ήλθε και Νικόδημος, φέρων μείγμα σμύρνης και αλόης». Για να αλείψουν τον νεκρό Χριστό, έφερε και ο Νικόδημος ένα μείγμα από σμύρνα και αρωματική αλόη. (Ήταν συμβολικό το δώρο των Μάγων. Έφεραν στον Χριστό το χρυσάφι, αναγνωρίζοντάς τον ως βασιλιά, τον λίβανο, αναγνωρίζοντάς τον ως Θεό, και τη σμύρνα, προλέγοντας ότι, παρόλο που ήταν Θεός και βασιλιάς, θα πέθαινε ως ένας κοινός θνητός και θα χρειαζόταν ειδικά υλικά για το πάθος και την ταφή του).
Χρήση ναρκωτικών γινόταν από παλιά, και στην καθημερινή ζωή αλλά σε περιορισμένη έκταση και για καλούς σκοπούς, αφού εξάλλου δεν ήταν γνωστή η σημερινή καταστρεπτική δράση τους. Έτσι για να κοιμηθούν τα βρέφη, ώστε οι μητέρες τους να κάνουν τις δουλειές τους, τους έδιναν να μυριστούν κάνναβη, χασίς (τα εχασιήσωναν όπως έλεγαν). Η κάνναβη εκαλλιεργείτο ελεύθερα, και εχρησιμοποιείτο για την κατασκευή σχοινιών. Έχουμε στην Πάφο και χωριό που λέγεται, όπως θα ξέρετε, Κανναβιού λόγω της καλλιέργειας εκεί της κάνναβης.
Στην Ιατρική, και παλαιότερα και σήμερα, γίνεται χρήση ναρκωτικών ουσιών για θεραπευτικούς, ή κυρίως για ανακουφιστικούς σκοπούς. Γνωστή η μορφίνη που χρησιμοποιείται για ανακούφιση από αφόρητους πόνους σε προχωρημένη μορφή καρκίνου ή άλλες παθήσεις. Γνωστή και η κωδεΐνη που βρίσκεται σε πολλά φάρμακα.
Σήμερα στη νομοθεσία των διαφόρων κρατών ως ναρκωτικά ορίζονται το όπιο (χυμός της παπαρούνας), τα παράγωγά του, καθώς και τα ημισυνθετικά, ή πλήρως συνθετικά, υποκατάστατά του. Θεωρούνται, όμως, ως ναρκωτικά και άλλες ουσίες όπως η κοκαΐνη, τα φύλλα κόκας, και άλλα που έχουν παρόμοια δράση στον οργανισμό.
Χρησιμοποιείται και ο όρος «οπιοειδή» για όλες τις ουσίες, φυσικές, ημισυνθετικές και συνθετικές που συμπεριφέρονται φαρμακολογικά όπως η μορφίνη, το κύριο ενεργό συστατικό του φυσικού οπίου.
Τα ναρκωτικά υπάγονται σε μιαν ευρύτερη ομάδα ουσιών που λέγονται «Εξαρτησιογόνες ουσίες». Αυτές είναι όλες οι ουσίες που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και αλλάζουν τη διάθεση του ατόμου, όπως τη συμπεριφορά, τη σκέψη και τη συναισθηματική κατάσταση.
Οι εξαρτησιογόνες ουσίες χωρίζονται σέ νόμιμες (καπνός, αλκοόλ κλπ) και σε παράνομες (μαριχουάνα, ηρωΐνη, αυτά που λέμε ναρκωτικά).
Θα αναφερθώ σ’ ένα παράδειγμα επηρεασμού του εγκεφάλου, γνωστό σας, για να καταλάβουμε, κατ’ αναλογία, πώς και τα ναρκωτικά επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Το παράδειγμα αναφέρεται στο οινόπνευμα, το αλκοόλ. Δεν μιλώ για βλάβες που μπορεί να επιφέρει στο συκώτι, ή αλλού στον οργανισμό. Περιορίζομαι στη συμπεριφορά που προκαλείται από τον επηρεασμό του εγκεφάλου. Η αιθυλική αλκοόλη ή οινόπνευμα, (CH3CH2OH), συστατικό του κρασιού και όλων των οινοπνευματωδών ποτών, αφομοιώνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό παρέχοντας σ’αυτόν επτά θερμίδες ανά γραμμάριό της (7 Kcal/g). Ο οργανισμός μας, όμως, έχει χρονικούς περιορισμούς ως προς την αφομοίωση του οινοπνεύματος ανά ώρα. Μπορεί να αφομοιώνει περίπου 7g καθαρού οινοπνεύματος ανά ώρα. (Η ποσότητα αυτή μπορεί να κυμανθεί πάνω και κάτω από τον αριθμό αυτό, αναλόγως του φύλου, της ηλικίας, του εθισμού, του βάρους του ανθρώπου και άλλων παραγόντων).
Αν στον οργανισμό εισέρχεται ποσότητα οινοπνεύματος πέραν αυτής, που μπορεί αυτός να αφομοιώσει, τότε το υπόλοιπο, μη αφομοιούμενο οινόπνευμα, διαφεύγει ως έχει από τα πεπτικά όργανα και κατανέμεται στα διάφορα όργανα του σώματος, αναλόγως της περιεκτικότητας αυτών των οργάνων σε νερό. ( Αυτό γίνεται γιατί η αιθυλική αλκοόλη είναι διαλυτή στο νερό). Μεγαλύτερη ποσότητα πάει στο αίμα του οποίου η περιεκτικότητα σε νερό είναι μεγαλύτερη και ακολουθεί ο εγκέφαλος.
Ανάλογα με την περιεκτικότητα του εγκεφάλου σε οινόπνευμα επηρεάζονται σχετικά κέντρα του, υπεύθυνα για συγκεκριμένες λειτουργίες. Πρώτο επηρεάζεται το κέντρο που είναι υπεύθυνο για την ευφορία στον άνθρωπο. Γι’ αυτό και η πρώτη συνέπεια της λήψης οινοπνευματώδους ποτού είναι η αίσθηση ευφορίας, κεφιού. Ακολουθεί ο επηρεασμός του κέντρου που είναι υπεύθυνο για την επίγνωση των συνεπειών αυτών που λέμε. Με κάποια ποσότητα οινοπνεύματος ο άνθρωπος λέει αλήθειες που δεν θα τις έλεγε χωρίς να είχε πιει οινόπνευμα. (Γι’ αυτό και η ρήση «εξ ανοήτου και μεθύοντος μαθήση τ’ αληθές»).
Επηρεάζεται στη συνέχεια η άρθρωση (ο άνθρωπος τραυλίζει), και ακολούθως η όραση. Λέγεται σκωπτικά ότι ο άνθρωπος (ο μεθυσμένος) σε κάποιο στάδιο «βλέπει διπλά». Είναι γνωστό το ανέκδοτο που λέει ότι το παιδί κάποιου, που αρεσκόταν στο οινόπνευμα και συνήθως ήταν μεθυσμένος, κάποια μέρα, που νόμιζε ότι ο πατέρας του ήταν ξεμέθυστος, τον ρώτησε να του πει πώς καταλαβαίνει ότι είναι μεθυσμένος. Κι εκείνος του απάντησε: «Βλέπεις εκείνους τους δύο που πηγαίνουν μπροστά μας; Όταν τους βλέπεις τέσσερις, είναι σημείο ότι είσαι μεθυσμένος». Και το παιδί του λέει «Μα ένας είναι μπροστά μας». ‘Ήταν ήδη μεθυσμένος ο πατέρας. Αν εξακολουθήσει να παίρνει οινόπνευμα ο άνθρωπος, τότε επηρεάζονται βαθμιαία και άλλα κέντρα του εγκεφάλου και σιγά σιγά αυτός χάνει εντελώς τον έλεγχο του εαυτού του.
Στο οινόπνευμα οι συνέπειες είναι παροδικές. Ύστερα από κάποιες ώρες ο άνθρωπος επανέρχεται στη φυσιολογική του κατάσταση. Υπάρχει, βέβαια, αν δεν προσέξουμε, εθισμός. Όλο και πιο συχνά αναζητά ο άνθρωπος το αλκοολούχο ποτό και καταλήγει και πάλι σε ανεπιθύμητες καταστάσεις και σε σωματικές ασθένειες. Δεν είναι όμως στον ίδιο βαθμό «ακίνδυνα» τα ναρκωτικά. Tα περισσότερα από αυτά δημιουργούν μόνιμες βλάβες στον εγκέφαλο, πολλές φορές ακόμα και με χρήση μιας φοράς, οπότε ο χρήστης δεν μπορεί να επανέλθει, μετά τη χρήση, στη φυσιολογική του κατάσταση.
Γιατί οι άνθρωποι κάνουν χρήση ναρκωτικών και γενικότερα των εθιστικών ουσιών;
Τα ναρκωτικά είναι ως ουσίες, δηλητήρια. Επιδρούν και στο σώμα αλλά και στη διάνοια. Μπορούν να αλλοιώσουν την αντίληψη του χρήστη για το τι συμβαίνει γύρω του.
Οι περισσότερες ουσίες αυτής της κατηγορίας προκαλούν, ακριβώς λόγω της αλλοίωσης της αντίληψης του τι συμβαίνει γύρω μας, αρχικά έντονα συναισθήματα ευχαρίστησης. Αυτή η αρχική αίσθηση ευχαρίστησης ακολουθείται από άλλα αποτελέσματα, ανάλογα με το είδος της ουσίας που χρησιμοποιείται. Π.χ. η ευχαρίστηση που προκαλείται από το όπιο και τα παράγωγά του, ακολουθείται από συναισθήματα χαλάρωσης και ικανοποίησης. Σ’άλλες ουσίες τα συναισθήματα της ευχαρίστησης, ακολουθούνται από το συναίσθημα της δύναμης, της αυτοπεποίθησης, της αυξημένης ενέργειας κλπ.
Κάποιοι άνθρωποι που υποφέρουν από άγχος, από στρες και κατάθλιψη κάνουν χρήση ναρκωτικών για να μειώσουν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα και να νιώσουν ένα αίσθημα χαράς.
Την πρώτη φορά που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν ένα ναρκωτικό, ίσως να νιώθουν τις επιπτώσεις, προσωρινά, ως θετικές. Και τους δημιουργείται η ψευδαίσθηση ότι μπορούν να ελέγξουν τη χρήση του. Ο οργανισμός, όμως, εθίζεται στις ουσίες αυτές. Ο εγκέφαλος ζητεί να επαναληφθεί η κατάσταση της χαράς, ή της ευχαρίστησης, ωθώντας τον άνθρωπο να ξαναδοκιμάσει. Ο χρήστης τότε, νιώθει ακατανίκητη έξη να δοκιμάσει ξανά και ξανά, αυξάνοντας και τη δόση. Με την εξακολούθηση της λήψης, όμως, των ναρκωτικών, η ευχάριστη κατάσταση αρχίζει να εξαφανίζεται, γίνεται λιγότερο ευχάριστη και η λήψη της ουσίας γίνεται απαραίτητη για τον χρήστη, προκειμένου να αισθάνεται «φυσιολογικός». Με τη συνεχή αύξηση των δόσεων, για να αισθάνεται ο άνθρωπος «φυσιολογικός», καταντά εξαρτώμενος από τη δόση και από τους εμπόρους ναρκωτικών, που αρχίζουν να τον εκμεταλλεύονται οικονομικά. Γίνεται ο άνθρωπος, όπως λέμε, τοξικομανής.
Τοξικομανία ή εξάρτηση από τα ναρκωτικά είναι μια κατάσταση αλληλεπίδρασης μεταξύ του λήπτη (του οργανισμού) και της ναρκωτικής ουσίας που χαρακτηρίζεται από μιαν εσωτερική ώθηση για περιοδική, ή συνεχή λήψη ναρκωτικών με σκοπό τη βίωση ψυχικών εμπειριών ή για αποφυγή ενοχλήσεων που προκαλούνται από την έλλειψη της ουσίας αυτής(σύνδρομο στέρησης).
Πέραν του γεγονότος ότι κάποιοι θέλουν να ξεφύγουν από τα προβλήματά τους και να χαλαρώσουν, δημιουργώντας με τη λήψη ναρκωτικών κάποια ψευδαίσθηση γύρω τους, είναι και άλλοι που ωθούνται να δοκιμάσουν τα ναρκωτικά και για άλλους σκοπούς: Είτε για να μοιάσουν, να μιμηθούν άλλους, είτε για να πειραματιστούν, νομίζοντας ότι μπορούν εύκολα να ξεφύγουν, είτε για να κάμουν όπως λεν «την επανάστασή τους», είτε για πολλούς, άλλους, λόγους.
Έχει παρατηρηθεί, και έχει επιβεβαιωθεί, ότι εκείνοι που δεν πέφτουν στην παγίδα των ναρκωτικών και στις εξαρτήσεις, είναι όσοι έχουν αποκτήσει γρήγορα την ικανότητα να διαχειρίζονται τα δύσκολα συναισθήματα και τις δύσκολες καταστάσεις της ζωής. Είναι αυτοί που δεν εγκαταλείπουν τις προσπάθειές τους και ζητούν υποστήριξη από το περιβάλλον τους (οικογενειακό, φιλικό, το σχολείο, την Εκκλησία) στη δύσκολη στιγμή.
Η χρήση ναρκωτικών συνδέεται πάντα με πολλές παρενέργειες, όπως ζάλη, κνησμό, αυπνία, αδυναμία συγκέντρωσης, μειωμένη φυσική δραστηριότητα, συστολή ή διαστολή της κόρης του ματιού, κοκκίνισμα του προσώπου, ναυτία, εμετούς κλπ. Μεγάλες δόσεις οδηγούν στον θάνατο, είτε μέσω καταστολής της αναπνευστικής λειτουργίας, είτε με ανακοπή της καρδίας.
Η χρήση ναρκωτικών ουσιών σχετίζεται και με άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, που εξαρτώνται από τις ιδιαίτερες ιδιότητες των ουσιών, τον τρόπο χορήγησής τους, και το πόσο ευάλωτο είναι κάποιο άτομο. Υπερβολική δόση οδηγεί πάντοτε στον θάνατο. Οι χρήστες, όμως, κινδυνεύουν γενικότερα από λοιμώδη νοσήματα, έχουν αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Στατιστικές σε παγκόσμια κλίμακα δείχνουν τους χρήστες των ναρκωτικών να εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό στην ιογενή ηπατίτιδα και στο Aids.
Ως προς τον τρόπο χορήγησης των ναρκωτικών, παρατηρείται συχνή διάτρηση του διαφράγματος της μύτης σ’ όσους παίρνουν από τη μύτη ναρκωτικά και μετάδοση του AIDS, ή της ηπατίτιδας σ’ όσους κάνουν χρήση σύριγγας.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ερευνών για την Οικογένεια, των Ηνωμένων Πολιτειών, τα παιδιά που κάνουν χρήση ναρκωτικών, έστω και των θεωρουμένων ήπιων, έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν βίαιη συμπεριφορά ή να προβούν σε πράξεις καταστροφής, από τα παιδιά που δεν κάνουν τέτοια χρήση. Έχουν επίσης, πενταπλάσιες πιθανότητες να διαπράξουν κλοπή.
Είδη ναρκωτικών και οι συγκεκριμένες παρενέργειές τους
Το χασίς και η μαριχουάνα, που είναι παράγωγα της ινδικής κάνναβης, δίνουν ένα αίσθημα ευεξίας, ηρεμίας και εσωτερικής ικανοποίησης στον χρήστη. Οι έννοιες όμως του χώρου και του χρόνου με τη λήψη τους, αλλοιώνονται στον χρήστη. Μερικοί τα θεωρούν ελαφρά, λιγότερο επικίνδυνα από άλλα. Δεν υπάρχουν όμως στα ναρκωτικά λιγότερο ή περισσότερο επικίνδυνα. Είναι όλα κίνδυνος-θάνατος. Αυτά τα δύο ανοίγουν τον δρόμο για τη δοκιμή των άλλων, πιο σκληρών, ναρκωτικών.
Σήμερα η μαριχουάνα έχει ισχυρότερη δράση απ’ ότι παλαιότερα. Οι τεχνικές ανάπτυξης και η επιλεκτική χρήση των σπόρων έχουν παράξει ένα πιο δυνατό ναρκωτικό. Ως αποτέλεσμα, σημειώθηκε τελευταία, απότομη αύξηση στον αριθμό των νεαρών χρηστών μαριχουάνας που διακομίζονται στις Πρώτες Βοήθειες.
Είπαμε ότι το αίσθημα της ευφορίας, της ευεξίας, της ευχαρίστησης που αισθάνεται ο άνθρωπος με τη λήψη ναρκωτικών είναι παροδικό. Όταν τα συμπτώματα αυτής της ευεξίας αρχίζουν να φεύγουν, το άτομο στρέφεται σε πιο ισχυρά ναρκωτικά για να απαλλαγεί από τις ανεπιθύμητες καταστάσεις που το έσπρωξαν την πρώτη φορά να πάρει μαριχουάνα. Ο άνθρωπος παίρνει ναρκωτικά (μαριχουάνα) για να απαλλαγεί από ανεπιθύμητες καταστάσεις ή συναισθήματα. Η μαριχουάνα, όμως, το ναρκωτικό, καλύπτει το πρόβλημα για κάποιο χρονικό διάστημα, (όταν ο χρήστης είναι, όπως λέγεται «μαστουρωμένος»). Όταν το «φτιάξιμο» υποχωρήσει, τότε το πρόβλημα, η ανεπιθύμητη κατάσταση, επιστρέφει με μεγαλύτερη ένταση απ’ ότι πριν. Τότε ο χρήστης στρέφεται σε ισχυρότερα ναρκωτικά, αφού η μαριχουάνα δεν «δουλεύει» πια.
Βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις: Απώλεια συντονισμού κι παραμόρφωση της αίσθησης του χρόνου, της όρασης και της ακοής, υπνηλία, ερεθισμένα μάτια, αυξημένη όρεξη και χαλαροί μύες. Αυξάνονται επίσης οι καρδιακοί παλμοί. Οι σχολικές επιδόσεις χειροτερεύουν εξαιτίας της κακής μνήμης και της μείωσης της ικανότητας του να επιλύει προβλήματα.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις: Η μακροχρόνια χρήση προκαλεί συμπτώματα ψύχωσης. Βλάπτει τους πνεύμονες και την καρδιά, επιδεινώνει τα συμπτώματα βρογχίτιδας και προκαλεί βήχα και δύσπνοια. Μειώνει την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις πνευμονικές λοιμώξεις και τις ασθένειες.
Κοκαΐνη: Είναι ναρκωτικό με μορφή σκόνης ή σε κρυσταλλική μορφή. Προέρχεται από τα φυτά της κόκας και δημιουργεί τη μεγαλύτερη ψυχολογική εξάρτηση από οποιοδήποτε άλλο ναρκωτικό.
Βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις: Προκαλεί ένα σύντομο αλλά έντονο «φτιάξιμο», το οποίο ακολουθείται αμέσως από την αντίθετη αίσθηση, δηλ. έντονο συναίσθημα κατάθλιψης, νευρικότητας, και επιθυμίας για περισσότερο ναρκωτικό. Τα άτομα που κάνουν χρήση κοκαΐνης συχνά δεν τρων και δεν κοιμούνται κανονικά. Συχνά νιώθουν δυνατές ταχυκαρδίες, μυϊκούς σπασμούς, και παροξυσμούς. Το ναρκωτικό κάνει τους χρήστες να νιώθουν παράνοια, θυμό, εχθρότητα και ανησυχία, ακόμα κι όταν δεν είναι «φτιαγμένοι».
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις: Εκτός από τα πιο πάνω, η κοκαΐνη προκαλεί οξυθυμία, αλλαγές διάθεσης, νευρικότητα, παράνοια και ακουστικές παραισθήσεις. Αναπτύσσεται ανοχή στο ναρκωτικό και έτσι το άτομο χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα προκειμένου να έχει το ίδιο «φτιάξιμο». Καθώς περνά η επήρεια του ναρκωτικού προκαλεί στο άτομο σοβαρή κατάθλιψη, η οποία γίνεται όλο και πιο βαθιά μετά από κάθε χρήση. Αυτό μπορεί να πάρει τόσο σοβαρές διαστάσεις, ώστε το άτομο θα κάνει σχεδόν οτιδήποτε, ακόμα και φόνο, για να ξαναβρεί τη δόση του. Αν αυτός δεν μπορέσει να βρει κοκαΐνη, η κατάθλιψη μπορεί να γίνει τόσο έντονη που μπορεί να οδηγήσει στην αυτοκτονία.
Ηρωΐνη Λαμβάνεται συνήθως με ένεση, από τη μύτη, ή καπνίζεται. Είναι πολύ εθιστική. Εισέρχεται στον εγκέφαλο άμεσα και εξασθενίζει την ικανότητα των χρηστών να σκέπτονται, να αντιδρούν και να παίρνουν αποφάσεις. Προκαλεί δυσκολίες στη θύμιση.
(Η λήψη της με ένεση, όπως είπαμε, ενέχει κίνδυνο μόλυνσης από Aids, ηπατίτιδα και άλλες ασθένειες που προκαλούνται από μολυσμένη βελόνα. Αυτά τα προβλήματα υγείας μπορούν να μεταδοθούν στους σεξουαλικούς συντρόφους και στα νεογέννητα).
Η ηρωΐνη είναι ένα από τα ναρκωτικά που ευθύνονται για τους περισσότερους θανάτους. Η βία και τα εγκλήματα συνδέονται επίσης με τη χρήση της.
Βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις: Οι χρήστες πάσχουν από αμβλυμένη πνευματική διαύγεια, έχουν ναυτίες και εμετούς. Αμβλύνεται η αίσθηση του πόνου. Οι γυναίκες που εγκυμονούν δυνατόν να αποβάλουν.
Επιβραδύνονται οι καρδιακές λειτουργίες καθώς και οι αναπνευστικές λειτουργίες μέχρι το σημείο ώστε πολλές φορές να επέρχεται ο θάνατος.
Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις: Σημαδεμένες και κατεστραμμένες φλέβες. Βακτηριδιακές μολύνσεις των αιμοφόρων αγγείων, των καρδιακών βαλβίδων, αποστήματα και άλλες μολύνσεις των μαλακών ιστών και ασθένειες του ήπατος και των νεφρών. Προκαλούνται επιπλοκές στους πνεύμονες.
Μορφίνη: Εξαιρετικά ισχυρό οπιούχο αναλγητικό. Στην κλινική Ιατρική θεωρείται ο χρυσός κανόνας, η αναφορά των αναλγητικών που χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση σοβαρού ή αγωνιώδους πόνου και ταλαιπωρίας. Όπως και άλλα οπιοειδή η μορφίνη δρα άμεσα στο Κεντρικό νευρικό σύστημα για να ανακουφίσει τον πόνο. Η μορφίνη έχει υψηλό δυναμικό για εθισμό. Η ανοχή και η φυσική και η ψυχολογική εξάρτηση σε αυτήν αναπτύσσονται γρήγορα.
Ποια πρέπει να είναι η στάση μας απέναντι στα ναρκωτικά;
Λόγω της θέσης μου στην Ιερά Μητρόπολη Πάφου, έρχομαι καθημερινά σε επαφή με πολλούς χρήστες ναρκωτικών. Είναι ράκη πραγματικά που έρχονται, οι περισσότεροι στο άνθος της ηλικίας τους, να ζητήσουν οικονομική βοήθεια για να πάρουν τη δόση τους. Δεν το λεν, βέβαια, αυτό, αλλά η όλη συμπεριφορά τους το ομολογεί. Είναι ένα αξιοθρήνητο θέαμα. Νέοι, στους οποίους στήριξαν τόσες ελπίδες η οικογένειά τους και η κοινωνία, να αυτοεξευτελίζονται.
Είναι κι άλλοι, οι οποίοι κατά διαστήματα, κυρίως στις μέρες που προηγούνται των μεγάλων μας γιορτών, έρχονται με μια τσάντα στο χέρι πουλώντας πέννες, ή μαρκαδόρους, ή και χαρτομάντηλα, λέγοντας ότι είναι «παιδιά της απεξάρτησης». Είναι πρώην χρήστες που μπήκαν σε κάποια θεραπευτική μονάδα για να βοηθηθούν να σταματήσουν τα ναρκωτικά, να απομακρυνθούν από τους εμπόρους του θανάτου. Αξιέπαινη η προσπάθειά τους, αλλά τα αποτελέσματα πενιχρά. Οι μόνιμες βλάβες που προκλήθηκαν από την λήψη των ναρκωτικών φαίνονται ξεκάθαρα στα πρόσωπα, στη συμπεριφορά και τις δυνατότητες των ανθρώπων αυτών. Κι αυτών η θέα είναι αξιοθρήνητη και μας λέει ξεκάθαρα, ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος έγκειται στην πρόληψη κι όχι στη θεραπεία, που τις περισσότερες φορές είναι ανέφικτη.
Εξάλλου, πολύ συχνά ακούμε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για θανάτους χρηστών από υπερβολική λήψη κάποιου ναρκωτικού.
Παράλληλα, σχεδόν καθημερινά, ακούμε για την ανακάλυψη από την αστυνομία παράνομων φυτειών ναρκωτικών, τη σύλληψη σε αεροδρόμια και λιμάνια, ή στη γραμμή αντιπαράθεσης με τον Αττίλα, εμπόρων, ή διακινητών μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών. Ακόμα στα καφέ, στις γειτονιές, στα σχολεία, στην Εθνική Φρουρά διεισδύουν διακινητές ναρκωτικών, ζητώντας νέα θύματα, αποσκοπώντας στο μεγάλο κέρδος. Είναι ένας αδυσώπητος πόλεμος μεταξύ αδίστακτων εμπόρων του θανάτου και της κοινωνίας που προσπαθεί να προστατεύσει τα μέλη της, στηριζόμενη στη νομοθεσία που θεσπίζουν τα κράτη γι’αυτό τον σκοπό.
Λέγεται ότι οι αρχαίοι Σπαρτιάτες μεθούσαν τους είλωτες, τους δούλους, ώστε να βλέπουν τα παιδιά τους την αφύσικη συμπεριφορά τους και να αποφεύγουν το ποτό. Ήταν ένα ζωντανό παράδειγμα προς αποφυγή. Νομίζω πως όλοι εσείς, τα παιδιά μας, οι μαθητές των σχολείων μας, και γνώσεις διαθέτετε για το θέμα και εμπειρίες από την καθημερινή ζωή. Έχετε προπάντων το μυαλό για να διακρίνετε τον θάνατο, που κρύβεται πίσω από τα ναρκωτικά, και να προκρίνετε τη ζωή.
Ιδιαίτερα εμείς εδώ στην Κύπρο, μπορούμε να καταλάβουμε τους κινδύνους κι από το γεγονός ότι οι Τούρκοι προωθούν συστηματικά στις ελεύθερες περιοχές τα ναρκωτικά. Στοχεύουν στην αχρήστευση της νεολαίας μας, αυτών που θα αντισταθούν στα σχέδιά τους και που θα αναλάβουν την απελευθέρωση της πατρίδας μας. Μια κοινωνία διαλυμένη κι ένα στράτευμα, μια Εθνική φρουρά, υπόδουλη στα ναρκωτικά, είναι το πιο επιθυμητό σ’αυτούς για να ολοκληρώσουν τα σχέδιά τους εναντίον μας, που είναι, ως γνωστό, η κατάληψη και τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου.
Κάνω, λοιπόν, έκκληση, εκ μέρους της Εκκλησίας, του Σχολείου, των καθηγητών, των γονέων σας, να μείνετε μακριά από αυτό τον κίνδυνο. Ο Θεός μάς εδημιούργησε ελεύθερους και με κρίση. Μπορούμε να επιλέγουμε το σωστό. Έχουμε υποχρέωση απέναντι στον εαυτό μας, στην οικογένεια και την πατρίδα μας. Μας περιμένουν αγώνες πνευματικοί για καταξίωση στη ζωή και για απελευθέρωση της πατρίδας μας. Δεν πρέπει να αυτοκτονήσουμε με τα ναρκωτικά.
Πιστεύω ότι έγινε κατανοητό ότι είναι απάτη να νομίζουμε ότι τα ναρκωτικά είναι η λύση για τα προβλήματά μας. Τα ναρκωτικά γίνονται, τελικά, το πρόβλημά μας. Όσο δύσκολη κι αν είναι η αντιμετώπιση ενός προβλήματος, οι επιπτώσεις της χρήσης ναρκωτικών είναι πάντοτε χειρότερες από το πρόβλημα που προσπαθούμε να λύσουμε. Μπορούμε, για την επίλυση ενός προβλήματός μας, να απευθυνθούμε σ’ ένα καθηγητή μας, στον πνευματικό μας, στην Εκκλησία. Μπορούμε να βρούμε μιαν υγιή απασχόληση, ένα άθλημα, ένα χόμπυ για να διαθέτουμε ευχάριστα τον ελεύθερο χρόνο μας. Λέγεται, χαρακτηριστικά, ότι η σωστή απάντηση στον προβληματισμό για τα ναρκωτικά είναι να πάρεις στα σοβαρά τα δεδομένα σχετικά με τα ναρκωτικά κι όχι να πάρεις ναρκωτικά.
